Το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, το πρώτο μετά την επεισοδιακή αποχώρηση του Στέφανου Κασσελάκη από το περίφημο «Συνέδριο του μπουζουξίδικου» τον Νοέμβριο του 2024, δεν είναι απλώς μια ακόμη τυπική κομματική διαδικασία. Είναι η στιγμή της αλήθειας για ένα κόμμα που βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι: Ανάμεσα στο παρελθόν που δεν απαρνείται και το μέλλον που ακόμη δεν έχει καταφέρει να διαμορφώσει.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ανασχηματίζεται, αλλά το ερώτημα παραμένει: Με ποια φυσιογνωμία και ποιους πολιτικούς συμμάχους μπορεί να συνεχίσει το κόμμα, ιδιαίτερα την ώρα που τα δημοσκοπικά του ποσοστά παραμένουν στα Τάρταρα;

Ο Σωκράτης Φάμελλος, ο οποίος ανέλαβε την ηγεσία με τη στήριξη της πλειοψηφίας της Κεντρικής Επιτροπής, επιχειρεί να ανασυγκροτήσει το κόμμα σε νέες θεσμικές βάσεις. Επιδιώκει το άνοιγμα στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο προκρίνοντας ένα κόμμα με ξεκάθαρο πρόταγμα τον ρεαλισμό και τη δυνατότητα κυβερνησιμότητας, με τις πρωτοβουλίες του όμως για σύγκλιση των προοδευτικών δυνάμεων να έχουν ναυαγήσει η μία μετά την άλλη, αναφέρει η εφημερίδα Political.

Στο πλευρό του προέδρου

Στο πλευρό του έχει στελέχη όπως ο Γιώργος Καραμέρος και ο Χρήστος Γιαννούλης, τους κορυφαίους των «87» όπως η Όλγα Γεροβασίλη, ο Γιώργος Βασιλειάδης και ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος -που όμως λοξοκοιτούν και προς τις πρωτοβουλίες του Αλέξη Τσίπρα- αλλά και τους πρώην υπουργούς του ΠΑΣΟΚ Γιάννη Ραγκούση και Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θέλει ένα κόμμα που θα εμπνέει ξανά εμπιστοσύνη και δεν θα αναπαράγει την εικόνα εσωστρέφειας και διχασμού. Θέτει ως προτεραιότητα την ανασύνδεση του κομματικού μηχανισμού με κοινωνικά στρώματα που αποξενώθηκαν ιδιαίτερα την τελευταία τετραετία.

Τάση Πολάκη

Απέναντί του θα βρει τον Παύλο Πολάκη, ο οποίος με προίκα το 43,5% των εσωκομματικών εκλογών εμφανίζεται ως ηγετική φυσιογνωμία του πιο «ριζοσπαστικού» πόλου εντός του κόμματος. Με πυρηνικά του στηρίγματα τον Νίκο Παππά, τον Χρήστο Σπίρτζη και τη Ρένα Δούρου, έχοντας δηλαδή πρακτικά ανασυστήσει τους πάλαι ποτέ «προεδρικούς», προετοιμάζεται να αμφισβητήσει και επίσημα την τακτική του Σωκράτη Φάμελλου.

Η τάση Πολάκη δίνει έμφαση στη λαϊκή απεύθυνση, στον κινηματικό παρεμβατισμό και στην ανάγκη ενός καθαρού κοινωνικού μετώπου ενάντια στη Νέα Δημοκρατία.

Το πρόγραμμα που παρουσιάζει ο Παύλος Πολάκης περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το πέρασμα μιας συστημικής τράπεζας, ενός διυλιστηρίου και της ΔΕΗ σε δημόσιο έλεγχο, ριζική ρήξη με τη διαφθορά αλλά και παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη, όπως αυτές που είχε περιγράψει σε αναρτήσεις του, που παραλίγο να του κοστίσουν παλιότερα τη διαγραφή του.

Η σύγκρουση δεν είναι απλώς στρατηγική – είναι βαθύτατα ταυτοτική. Από τη μία, ένα κόμμα που θέλει να ξαναγίνει δύναμη εξουσίας μέσα από συμμαχίες και προγραμματικό λόγο. Από την άλλη, ένα κόμμα που επιδιώκει να επιστρέψει στις ρίζες του ριζοσπαστισμού, ακόμη και αν αυτό σημαίνει απομόνωση.

Δημοσκοπικός κατήφορος

Το κλίμα είναι ήδη τεταμένο εξαιτίας του δημοσκοπικού κατήφορου. Η πρόσφατη αντιπαράθεση στην Κεντρική Επιτροπή και η κόντρα μεταξύ Φάμελλου και συνεργάτη του Πολάκη κατέδειξαν ότι το ρήγμα είναι υπαρκτό και βαθαίνει. Η πραγματική πρόκληση για τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ποιος θα κυριαρχήσει οργανωτικά, αλλά αν μπορεί να υπάρξει πολιτικά ως ενιαίο υποκείμενο.

Η ανάγκη για κοινή αφήγηση που να συνθέτει την προοπτική της διακυβέρνησης με τη μαχητικότητα της κοινωνικής παρέμβασης είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Αν δεν υπάρξει αυτή η σύνθεση, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να μετατραπεί σε ένα κόμμα «πολλών εαυτών», χωρίς συνοχή, χωρίς ταυτότητα και τελικά χωρίς λόγο ύπαρξης. Το ερώτημα στο τέλος του συνεδρίου θα είναι ένα: Υπάρχει ακόμη ΣΥΡΙΖΑ και ποιος είναι;