Προϋποθέσεις για να θέσει κάποιος υποψηφιότητα για το βουλευτικό αξίωμα είναι να είναι Έλληνας πολίτης, να έχει συμπληρώσει το 25ο έτος της ηλικίας του κατά την ημέρα της εκλογής και να έχει τη νόμιμη ικανότητα του εκλέγειν(άρθρο 55 Σ).Υπάρχουν όμως και κωλύματα ως προς το δικαίωμα ενός ατόμου να θέσει υποψηφιότητα για το αξίωμα του βουλευτή. Αυτά μπορεί να είναι:

α)ΓΕΝΙΚΑ: εμποδίζουν τον πολίτη να θέσει υποψηφιότητα σε όλη την επικράτεια και δεν μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα εάν δε παραιτηθούν πρώτα από τις θέσεις τους γραπτώς (πχ έμμισθοι δημόσιοι λειτουργοί, υπάλληλοι του δημοσίου, υπηρετούντες στα σώματα ασφαλείας και στις ένοπλες δυνάμεις, υπάλληλοι των Ο.Τ.Α ή άλλων ΝΠΔΔ, αιρετά μονοπρόσωπα όργανα των ΟΤΑ, διοικητές/σύμβουλοι/πρόεδροι Δ.Σ ΝΠΔΔ/κρατικών ΝΠΙΔ δημοσίων επιχειρήσεων. Εξαιρούνται όμως οι καθηγητές Α.Ε.Ι όπου κατά τη διάρκεια της βουλευτικής περιόδου απλά αναστέλλεται η άσκηση της αρμοδιότητας τους και αναπληρώνονται (άρθρο 56 παρ 1 Σ)

β)ΤΟΠΙΚΑ: εμποδίζουν τον υποψήφιο να θέσει υποψηφιότητα μόνο στη συγκεκριμένη εκλογική περιφέρεια που υπηρέτησε. Πιο συγκεκριμένα διοικητές, υποδιοικητές, πρόεδροι Δ.Σ, σύμβουλοι των ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ ή δημοσίων επιχειρήσεων τη διοίκηση των οποίων ορίζει το Δημόσιο με διοικητή πράξη, τα μέλη των Α.Δ.Α,οι ανώτεροι και ανώτατοι αξιωματικοί ενόπλων δυνάμεων, οι γενικοί και ειδικοί γραμματείς Υπουργείων/Γενικών Γραμματίων δε δύνανται να είναι υποψήφιοι ούτε και να εκλεγούν βουλευτές στην εκλογική περιφέρεια που υπηρέτησαν ή εκτεινόταν η τοπική τους αρμοδιότητα τους τελευταίους 16 μήνες της τετραετούς  βουλευτικής περιόδου (άρθρο 56 παρ 3 Σ)

γ)ΑΠΟΛΥΤΑ: επιβάλλεται στέρηση εκλογιμότητας σε όσους έχουν αναλάβει για ορισμένο χρόνο μια υπηρεσία (πχ πολιτικοί υπάλληλοι και στρατιωτικοί που έχουν υποχρέωση να παραμείνουν στην υπηρεσία τους για ορισμένο χρόνο και δε μπορούν ανακηρυχθούν υποψήφιοι ή να εκλεγούν βουλευτές για όσο χρόνο διαρκεί η υποχρέωση τους(άρθρο 56 παρ 4 Σ).

Τα κωλύματα αυτά διερευνώνται από το Πρωτοδικείο. Αρμόδιο δικαστήριο όμως για την εκδίκαση των ενστάσεων που προκύπτουν από κωλύματα εκλογιμότητας και ασυμβίβαστα είναι το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (άρθρο 100 Σ)μετά από ένσταση που μπορεί να υποβάλει κάθε ψηφοφόρος της περιφέρειας μέσα σε 20 ημέρες από τις εκλογές (άρθρο 58Σ)

Μετά την εκλογή του υποψηφίου στο αξίωμα του βουλευτή, θα πρέπει ο πολίτης να επιλέξει μέσα σε 8 ημέρες την ιδιότητα του βουλευτή είτε την ιδιότητα του ιδιοκτήτη ή εταίρου ή μετόχου (να κατέχει πάνω από το 1% της επιχείρησης) ή διοικητή ή διαχειριστή ή μέλους του ΔΣ επιχείρησης που 

I)αναλαμβάνει έργα-μελέτες-προμήθειες του Δημοσίου  ή παροχή υπηρεσιών προς το Δημόσιο

I)απολαμβάνει ειδικών προνομίων

iii)κατέχει ή διαχειρίζεται ραδιοφωνικό/τηλεοπτικό σταθμό ή εκδίδει εφημερίδα πανελλήνιας κυκλοφορίας

iv)ασκεί κατά παραχώρηση δημόσια επιχείρησης/επιχείρηση κοινής ωφέλειας 

v)μισθώνει για εμπορικούς λόγους ακίνητα του Δημοσίου(με τον ορο Δημόσιο εννοούμε τα ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, ΝΠΙΔ(δημόσιες υπηρεσίες επιχειρήσεις ΟΤΑ κ.ο.κ).Οι βουλευτές πριν την ανάληψη των καθηκόντων τους δίνουν θρησκευτικό ή πολιτικό όρκο (οι αλλόθρησκοι δίνουν όρκο προσαρμοσμένο στη δική τους θρησκεία, αρθρο 59Σ).

Οι βουλευτές κατά την άσκηση των καθηκόντων τους δεν καταδιώκονται και δεν εξετάζονται για τη γνώμη ή ψήφο που έδωσαν, εκτός αν πρόκειται για συκοφαντική δυσφήμιση ύστερα από άδεια της Βουλής(η οποία θα πρέπει να δοθεί μέσα σε 45 ημέρες από την υποβολή της έγκλησης στον Πρόεδρο της Βουλής. Πάντως άδεια της Βουλής δεν απαιτείται για βίαια αυτόφωρα κακουργήματα όπου αίρεται το ακαταδίωκτο μετά από αίτηση του Εισαγγελέα στον Πρόεδρο της Βουλής, έπειτα υποβολή της αίτησης στην Ολομέλεια της Βουλής όπου συζητείται και υπάρχει μυστική ψηφοφορία και λαμβάνεται απόφαση με την πλειοψηφία των παρόντων στη συνεδρίαση.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ KARFITSA