Ελληνικοί «θησαυροί» που θα καταλήξουν στα Σκόπια!
Του Ηλία Μπουρμπούλα
Ο κινηματογραφιστής Νίκος Μπιλιλής είναι κάτοχος μιας τεράστιας πολιτιστικής κληρονομιάς που σαπίζει στα υπόγεια της οδού Προξένου Κορομηλά στη Θεσσαλονίκη. Ένα αρχείο, το οποίο θα καταλήξει, όπως λέει, στα… Σκόπια εάν δεν βρεθεί κάποιος φορέας της επικράτειας να το παραλάβει. «Το απέκτησα καθώς εργαζόμουν ως κινηματογραφιστής από το 1945. Αλλά και ως παραγωγός και ανταποκριτής Ελληνικών και ξένων κινηματογραφικών και τηλεοπτικών επικαίρων από το 1960 έως και το 1990 ενώ ήμουν και συλλέκτης κινηματογραφικών φιλμ και υλικών» αναφέρει ο ίδιος στην Karfitsa.
Στο αρχείο του κ. Μπιλιλή υπάρχουν κινηματογραφικές αφίσες, φωτογραφίες, γιγαντοαφίσες από το 1895 έως και το 2005 από 15 χώρες του κόσμου, εκατοντάδες τρέιλερ ελληνικά και ξένα, διάφορα κινηματογραφικά μηχανήματα, εκθέματα από την ιστορία κινηματογράφου από το 1790 έως το 1960 και φυσικά η συλλογή των ιστορικών επικαίρων ελληνικών και ξένων από το 1895 και μετά.
Στο παρελθόν έχει απευθυνθεί σε πολλούς φορείς για να κληροδοτήσει τον πολιτιστικό του θησαυρό χωρίς όμως να καταφέρει να βρει κάποιον! «Από το 2001 μέχρι και σήμερα έχω απευθυνθεί εκτός από το υπουργείο Πολιτισμού, για τη διάσωση και αξιοποίηση του αρχειακού μου υλικού σε δήμους και άλλους φορείς της χώρας. Ενδεικτικά αναφέρω μερικούς φορείς στους οποίους κατέθεσα την πρότασή μου, όπως οι δήμοι Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Πυλαίας- Χορτιάτη, Κορδελιού -Ευόσμου, στη Σχολή Κινηματογράφου ΑΠΘ, στην Εθνική Τράπεζα, την ΕΡΤ 3 κα» λέει. Από όλες τις αιτήσεις τις οποίες έχει κάνει ο κ. Μπιλιλής έχει λάβει αρνητικές απαντήσεις μόνο από την Εθνική Τράπεζα, την ΕΡΤ3, το Βαφοπούλειο και τον δήμο Λιτοχώρου, ενώ όπως ισχυρίζεται ο ίδιος από όλους τους άλλους φορείς δεν έλαβε ποτέ καμία απάντηση.
«Φρούδες ελπίδες»
«Στη διάσωση του πολιτιστικού θησαυρού υπήρξαν κάποιοι οι οποίοι θέλησαν να τον βοηθήσουν ειλικρινώς αλλά και κάποιοι άλλοι οι οποίοι του έδιναν φρούδες ελπίδες», αναφέρει. Σύμφωνα με τον κ. Μπιλιλή, την πρώτη περίπτωση αληθινού ενδιαφέροντος την είχε εκφράσει ο δήμος Κοζάνης όπου είχε βρει τον κατάλληλο χώρο αλλά τον σταμάτησε ο ίδιος. «Ο λόγος ήταν διότι είχε εκφράσει το ενδιαφέρον του ένας φορέας της Θεσσαλονίκης, ο οποίος, αποδέχτηκε τους όρους για τη διάσωση και την άμεση αξιοποίηση του κινηματογραφικού υλικού και την είσπραξη των πνευματικών μου δικαιωμάτων. Ο φορέας θα είχε τη χρήση του υλικού για εκπομπές, προβολές, εκθέσεις αλλά και για όποια άλλη χρήση ήθελε. Δυστυχώς, έπειτα από ενάμιση χρόνο βασανιστικής αναμονής ο φορέας αυτός απέρριψε τους όρους τους οποίους είχα θέσει, θέτοντας καινούργιους οι οποίοι καμία σχέση δεν είχαν με αυτούς που συμφωνήσαμε», τονίζει ο κ. Μπιλιλής.
«Επιπλέον υπήρξε ακόμη μια περίπτωση επιζήμιας αναμονής με τον πρώην δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Βασίλη Παπαγεωργόπουλο. Συγκεκριμένα πέρασε η πρότασή μου από το Δ.Σ. του δήμου και ανατέθηκε η υλοποίηση του στον τότε αρμόδιο αντιδήμαρχο Πολιτισμού» ο οποίος παρά τις επίμονες… παρακλήσεις μου δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ», συμπληρώνει.
Δήλωση μετάνοιας
Πριν από περίπου τέσσερα χρόνια ο κ Μπιλιλής υπέγραψε μια δήλωση… μετάνοιας στην οποία δηλώνει ότι: «ΜΕΤΑΝΟΩ πικρά για την αφέλεια που είχα να πιστεύω ότι κάποιος εκ των επί του Πολιτισμού άρχοντες της Ελλάδας θα έδειχνε το ιστορικά επιβαλλόμενο ενδιαφέρον για τη ΔΙΑΣΩΣΗ και ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ του αρχείου μου, πράγμα που επί ΔΕΚΑ ολόκληρα χρόνια, δεν έγινε…».
«Ο λόγος της δήλωσης αυτής έγινε διότι «το κινηματογραφικό μου αρχείο ανήκει στην Ελλάδα και θέλω να παραμείνει σε αυτή. Είναι ένα ζωντανό ιστορικό φιλμικό υλικό, με πολλές εκατοντάδες ανεπανάληπτα γεγονότα γραμμένα ανεξίτηλα, τα οποία έχω απαθανατίσει ως ανταποκριτής κινηματογραφικών επικαίρων από το 1960 έως και το 1990. Η παράδοση τους σε άλλη χώρα σημαίνει τη διαγραφή κάθε αποδεικτικού στοιχείου γεγονότων και εκδηλώσεων από τον Ελλαδικό χώρο για 30 ολόκληρα χρόνια. Η πώληση του υλικού είναι αδύνατη καθώς η αξία του είναι ανυπολόγιστη. Μόνο για το πρωτότυπο υλικό με βάση την τιμή την οποία έχει ορίσει το υπουργείο Τύπου και ΜΜΕ για μία και μόνο χρήση το κόστος φτάνει τα 600 ευρώ το λεπτό και η αξία αγοράς του τοποθετείται στις 9.000 ευρώ το λεπτό σύμφωνα με το ΦΕΚ, αριθμό 679 το οποίο εκδόθηκε στις 31/05/2002. Το αρχειακό μου υλικό έχει συνολική διάρκεια 245 λεπτά».
Αν τελικά δε βρεθεί κάποιος φορέας να παραλάβει την συλλογή, το μέλλον της θα είναι σύμφωνα με τον κ. Μπιλιλή, να καταλήξει στα Σκόπια όπως και των αδελφών Μανάκια, κάτι για το οποίο έχει ενημερωθεί και ο ΣΥΡΙΖΑ και το υπουργείο Πολιτισμού. Συμπληρωματικά αναφέρει ο ίδιος: «Ξεκίνησα στα 75 μου χρόνια και έφτασα στα 89 μου. Με τα προβλήματα υγείας που έχω, όσο με αφήσει ο Θεός να ζήσω θα ελπίζω. Πρόσφατα μου έδωσε ελπίδα η κα. Θεοδώρου η οποία έχει αναλάβει εθελοντικά τη λύση του προβλήματος. Έπειτα από ενέργειές της, είχαν συνάντηση με την αντιπεριφερειάρχη, Βούλα Πατουλίδου η οποία τους ενημέρωσε για τη δημιουργία ενός φορέα τουρισμού όπου θα μπορούσε να ενταχθεί σε αυτόν η διάσωση του αρχείου».