«Όταν βλέπω ότι έχω δύο μαθητές και του χρόνου θα έχω έναν, τι νόημα θα είχε αν αυτό το παιδί θα μάθαινε από μένα τέλεια ορθογραφία και μαθηματικά αλλά δε θα έχει άλλο ένα παιδί να του γυρίσει πίσω την μπάλα, να παίξουν. Όταν μπορεί του χρόνου αυτό το παιδί να αναγκαζόταν να κάνει χιλιόμετρα για να πάει στο σχολείο, γιατί το σχολείο μπορεί να μη συνέχιζε να λειτουργεί με έναν μαθητή, είναι πολύ μεγάλο το κόστος. Έφευγα από το σχολείο, πήγαινα στο σπίτι μου, τελείωνε το ωράριό μου και δεν ήμουν καλά. Με ενοχλούσε αυτό το πράγμα”. Κάπως έτσι, όπως περιγράφει στην «Κ» η Παναγιώτα Διαμαντή, δασκάλα στη Φουρνά Ευρυτανίας, πήρε την απόφαση να αναλάβει δράση και πλέον κοντεύει να λύσει το δημογραφικό πρόβλημα ενός ολόκληρου χωριού. Η 30χρονη δασκάλα που πήγε πριν από δυο χρόνια, τυχαία, ως αναπληρώτρια στο χωριό των παππούδων της είδε την εγκατάλειψη στη Φουρνά, όπως και σε όλη την ελληνική επαρχία και αρνήθηκε να τη δεχτεί.
Ρεπορτάζ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΑΝΗΣ
Η δασκάλα Παναγιώτα Διαμαντή
Μαζί με τον Κωνσταντίνο Ντούτσικο, ιερέα του χωριού και μέλος του συλλόγου γονέων ίδρυσαν τον οργανισμό «Νέα Ζωή στο Χωριό» με σκοπό να κάνουν πράξη ακριβώς αυτό που λέει και το όνομά του. Να δώσουν νέα ζωή στο χωριό. «Βρεθήκαμε τον Αυγουστο, ένα απόγευμα με τη δασκάλα και είπαμε ότι κάτι πρέπει να κάνουμε. Να μην αφήσουμε να κλείσει το σχολείο γιατί θα κλείσει και το χωριό. Έτσι κάναμε μια δημοσίευση στο διαδίκτυο σε ομάδες γυναικών – η δασκάλα δηλαδή που το πάει καλά στο επικοινωνιακό – και άρχισαν τα πρώτα τηλέφωνα. Έρχονταν, έβλεπαν το χωριό, τους εξηγούσαμε πως είναι η ζωή. Ξεκινήσαμε βέβαια για μία, ίσως και δεύτερη οικογένεια αλλά τώρα πια έχουμε μια πάρα πολύ μεγάλη λίστα από τις οικογένειες που θέλουν να έρθουν» λέει στην «Κ» ο παπάς του χωριού
Τα κίνητρα για τη «νέα ζωή στο χωριό»
Για ποιο λόγο όμως, θα πήγαινε μια οικογένεια και μάλιστα με μικρά παιδιά να ζήσει σε ένα χωριό της Ευρυτανίας με λίγους περισσότερους από 300 μόνιμους κατοίκους σύμφωνα με την τελευταία απογραφή; Δασκάλα και ιερέας έπρεπε να βρουν κάποιον τρόπο για να δελεάσουν τις νέες οικογένειες να αφήσουν τα μεγάλα αστικά κέντρα και να μετακομίσουν στη Φουρνά. «Πρώτα δίνουμε δωρεάν το ενοίκιο ή επιδότηση ενοικίου. ανάλογα την περίπτωση. Δίνουμε επιδότηση θέρμανσης, βοήθεια με τα πρώτα έξοδα και φυσικά εξεύρεση εργασίας. Οι γονείς που θα έρχονταν, θα έπρεπε τουλάχιστον ο ένας από αυτούς, να έβρισκε δουλειά πριν ακόμα έρθουν στο χωριό. Θέλαμε δηλαδή, να εξασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί, έρχονται για να δουλέψουν, για να ζήσουν, για να στήσουν το σπίτι τους εδώ. Δεν έρχονται προκειμένου να τους βοηθάμε επ’ άπειρον. Θέλαμε το χωριό μας, να γίνει το χωριό τους» εξηγεί στην «Κ» η Παναγιώτα Διαμαντή.
Ο ιερέας Κωνσταντίνος Ντούτσικος
Η αρχή μάλιστα έγινε όταν έβαλαν οι ίδιοι πρώτα το χέρι στην τσέπη, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο πάτερ Κωνσταντίνος (ΦΩΤΟ) «Είπαμε: Πως μπορούμε να καλύψουμε το ενοίκιο για μια οικογένεια; Οπότε βρήκα δυο φίλους, κι ένας εγώ τρεις, και βάλαμε από ένα ποσό. Δε θα πάθουμε και τίποτα αν βάλουμε από 30 ευρώ το μήνα από τα χρήματά μας. Δε θα πεινάσουμε. Κι έτσι μαζέψαμε τα χρήματα για να φιλοξενήσουμε την πρώτη οικογένεια. Νοικιάσαμε ένα σπίτι σε χαμηλό ενοίκιο, μας το άφησε φθηνά ο άνθρωπος, πληρώσαμε και τους λογαριασμούς και μετά είδαμε ότι κάποιοι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να βοηθήσουν».
Η ανταπόκριση
Η ανταπόκριση στην πρόσκληση για μια «νέα ζωή στο χωριό» ήταν τόσο μεγάλη που άφησε άφωνους τους εμπνευστές της. όπως τονίζει η Παναγιώτα Διαμαντή στην «Κ»: «Η ανταπόκριση ήταν πάρα πολύ μεγάλη και από οικογένειες και από ανθρώπους που θέλουν να βοηθήσουν. Από οικογένειες, έχουμε μία λίστα τουλάχιστον με 80 οικογένειες η οποία κάθε μέρα αυξάνεται. Ακόμα και σήμερα, συνεχίζουν να μας καλούν προκειμένου να δουν αν υπάρχει κάποια δυνατότητα να μετοικήσουν κι εκείνοι στο χωριό από τις δικές τους περιοχές, κυρίως από τα μεγάλα αστικά κέντρα. Το 90% των τηλεφωνημάτων είναι από Αθήνα, Θεσσαλονίκη ή άλλες μεγάλες πόλεις και υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον και από ανθρώπους που θέλουν να βοηθήσουν, να στηρίξουν δηλαδή είτε οικονομικά, είτε με δωρεές διαφόρων ειδών την προσπάθειά μας». Έτσι η πρώτη οικογένεια έφτασε στο χωριό λίγο μετά την ανοιχτή πρόσκληση που απηύθυναν οι κάτοικοι και μέχρι τώρα έχουν μετακομίσει συνολικά τρεις οικογένειες υπερδιπλασιάζοντας τον αριθμό των παιδιών στη Φουρνά. «Στις 15 Μαίου που ήταν και η παγκόσμια ημέρα οικογένειας, καλωσορίσαμε την τρίτη οικογένεια που ήρθε στη Φουρνά. Ουσιαστικά, δεν υπήρχε στο χωριό και στην ευρύτερη περιοχή κανένα παιδί κάτω των 6 ετών πριν από λίγο καιρό και αυτή την στιγμή, έχουμε 6 παιδιά κάτω των 6 ετών. Επαναλειτούργησε το νηπιαγωγείο μας, το οποίο του χρόνου θα έχει και 3 μαθητές ενώ φέτος είχε μόλις μία μαθήτρια. Τα παιδιά στο χωριό, από 9 που ήταν. είναι πλέον πάνω από 20 αφού η πρώτη οικογένεια που ήρθε είχε 6 παιδιά, η δεύτερη είχε 3 και η τρίτη οικογένεια έχει 4 παιδιά» τονίζει η δασκάλα του χωριού.
Φουρνά: Το Πείραμα της Ζωής που Πέτυχε
Τρεις οικογένειες, είκοσι παιδιά, και μια ιστορία που κάνει την Ελλάδα να αναρωτιέται «γιατί όχι κι αλλού;»
Ο Κωνσταντίνος Παλαπέσκος και η Χριστιάνα Παπαλεβιζοπούλου άφησαν πριν από λίγες ημέρες την Αθήνα και μαζί με τα 4 παιδιά τους εγκαταστάθηκαν στη Φουρνά. Ήταν η τρίτη οικογένεια που μετακόμισε στο χωριό. Πριν καν προλάβουν να γνωρίσουν καλά καλά τους κατοίκους, δηλώνουν στην «Κ» ενθουσιασμένοι με την επιλογή τους.
Η πιο νέα άφιξη οιικογένειας στη Φουρνά: Ο Κωνσταντίνος Παλαπέσος με τρία από τα 4 παιδιά της οικογένειας
Η Χριστιάνα Παπαλεβιζοπούλου με τα 4 παιδιά της
«Η απόφαση, από την στιγμή που το θέλαμε και οι δύο να έρθουμε εδώ όταν το συζητήσαμε, ήταν πολύ εύκολη. Η ζωή στο χωριό είναι χαλαρή. Οι ρυθμοί δε συγκρίνονται, οι αποστάσεις είναι κοντινές, μειώθηκε κατά τα 2/3 το κόστος της ζωής μας σε σχέση με τα έξοδα που είχαμε στην Αθήνα», λέει ο πατέρας της οικογένειας με τη μητέρα να υπερθεματίζει. “Οι πρώτες εντυπώσεις μου είναι καταπληκτικές. Δεν υπάρχει καμία σύγκριση με την πόλη. Οι άνθρωποι στο χωριό είναι κοντά σου. Σε βοηθούν. Βγαίνουν να σου πουν «Καλημέρα». Κερνούν τα παιδιά ό,τι έχουν στα σπιτικά τους. Καμία σχέση με την πόλη. Τα παιδιά έχουν βρει την ησυχία τους. Είναι πιο ελεύθερα. Βγαίνουν, παίζουν στην πλατεία χωρίς φόβο, χωρίς να είμαστε δίπλα τους μην τα αρπάξει κανένας, μην τα χτυπήσει κανένα αυτοκίνητο».
Η Χριστιάνα που στην Αθήνα εργαζόταν σε σούπερ μάρκετ μεγάλης αλυσίδας, έχει ήδη βρει δουλειά σε ξενώνα της περιοχής ενώ ο Κωνσταντίνος που ήταν υπάλληλος σε εταιρία που προμήθευε καταστήματα εστίασης παίρνει για την ώρα το επίδομα από το ταμείο ανεργίας εξετάζοντας ταυτόχρονα προτάσεις για δουλειά που έχει στα χέρια του από επιχειρήσεις της περιοχής.
Όπως λέει στην «Κ»: «Δεν αφήσαμε και περιουσίες πίσω μας. Στο ενοίκιο μέναμε. Ένας συγγενής υπήρχε για τον καθέναν μας. Για μένα η αδελφή μου και για τη γυναίκα μου ο πατέρας της. Και με αυτούς πιο πολύ στο τηλέφωνο μιλούσαμε λόγω αποστάσεων αφού δεν ήταν εύκολο να είμαστε σε καθημερινή επαφή. Και εξακολουθούμε να κάνουμε το ίδιο. Να μιλάμε στο τηλέφωνο. Δεν αλλάξαμε τη σχέση μας».
Όσο για τα 4 παιδιά της οικογένειας; Η προσαρμογή ήταν εύκολη και ήρθε απόλυτα φυσιολογικά κι ας μετρούν μόλις λίγες μέρες ως κάτοικοι του χωριού, όπως τονίζει στην «Κ» η Χριστιάνα. «Ο μεγάλος μας γιος λίγο ψάχνει κάναν φίλο του αλλά όσο βλέπει τους ανθρώπους πόσο κοντά του είναι, όσο βλέπει και τα άλλα παιδιά εδώ, τόσο εγκλιματίζεται. Πηγαίνει σε μια ομάδα ποδοσφαίρου, έχει δραστηριότητες που στην Αθήνα δεν είχαμε τη δυνατότητα να του προσφέρουμε. Έχει αρχίσει και του αρέσει. Οι άνθρωποι εδώ είναι υπέροχοι. Είναι κοντά μας. Μας χτυπούν την πόρτα, μέχρι και φαγητό μας προσφέρουν».
Η επέκταση του «πειράματος»
Ο Οργανισμός «Νέα Ζωή στο Χωριό» δε βοηθά μόνο τις νέες οικογένειες που φτάνουν στη Φουρνά. Στέκεται δίπλα σε κάθε οικογένεια με μικρά παιδιά που ζει στο χωριό, όπως λέει στην «Κ» η Παναγιώτα Διαμαντή. “Οι υπηρεσίες που δίνουμε για όλες τις οικογένειες, όχι μόνο αυτές που έρχονται αλλά και στις οικογένειες του χωριού, είναι δωρεάν όλα τα σχολικά είδη -από χορηγίες που είχαμε από ομογενείς μας της Αμερικής – δωρεάν γεύματα το πρωί σε συνεργασία με το ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» και το ίδρυμα πρόληψης, δωρεάν μαθήματα αγγλικών το απόγευμα καθώς στο χωριό δεν υπάρχει καθηγήτρια αγγλικών ούτε στο Γυμνάσιο, ούτε στο Λύκειο, δωρεάν φροντιστηριακά μαθήματα και προετοιμασία πανελληνίων, δωρεάν δραστηριότητες το απόγευμα. Οποιαδήποτε υπηρεσία που οι γονείς καλούνται να πληρώσουν εμείς τη δίνουμε δωρεάν για τα παιδιά». Η επιτυχία του εγχειρήματος έχει πλημμυρίσει με ελπίδες τους πρωτεργάτες του. Τόσο μεγάλες που καθώς το χωριό δεν είναι αρκετό για να ανταποκριθεί στο ενδιαφέρον των οικογενειών που θέλουν να μετακομίσουν στη Φουρνά, οι εμπνευστές του, άρχισαν ήδη να επεκτείνουν το φιλόδοξο σχέδιο. «Το χωριό αυτή την στιγμή, έχει περιορισμένες δυνατότητες στέγασης και εργασίας και γι’ αυτό κάνουμε πολύ αργά βήματα. Δηλαδή, μέσα σε 7 μήνες έχουμε φέρει μόλις 3 οικογένειες από τις 80 που έχουμε στη λίστα, γιατί θέλουμε να είμαστε σίγουροι ότι θα τους εξασφαλίσουμε όλα όσα χρειάζονται. Αυτή την στιγμή όμως ,προσπαθούμε να γίνουμε ο συνδετήριος κρίκος των οικογενειών που ενδιαφέρονται να μετοικήσουν, με άλλα χωριά που θέλουν κι αυτά να ακολουθήσουν το παράδειγμά μας. Το επόμενο διάστημα ενδέχεται η δράση μας να «υιοθετήσει» και άλλο χωριό και μάλιστα όχι από την ευρύτερη περιοχή» αποκαλύπτει στην «Κ» η δασκάλα του χωριού.
Μαθητές του σχολείου στη Φουρνά Ευρυτανίας
Το «παράπονο» από το κράτος
Δασκάλα και ιερέας έχουν καταφέρει να ξαναδώσουν ζωή στο χωριό τους και μάλιστα στηριζόμενοι μόνο σε προσωπική δουλειά και σε εθελοντές που ενισχύουν την προσπάθειά τους και χωρίς την παραμικρή βοήθεια από το κράτος όπως λένε στην «Κ». “Οι φορείς, το κράτος, δεν έχει βοηθήσει κανείς. Μόνο σε ανθρώπους που νοιάζονται για το συνάνθρωπο στηριζόμαστε. Αν κάποιοι άνθρωποι αγαπούν τον τόπο τους, να ξεκινήσουν όπως κι εμείς να το στήσουν όλο αυτό πάνω στην αλήθεια και στην προσευχή. Να ασχοληθούν σοβαρά όμως, όχι να καθόμαστε στο καφενείο και να κάνουμε διαπιστώσεις. Δε θέλει κόπο. Θέλει ταπεινότητα, Δε θέλει «εγώ», θέλει «εμείς» και όλα θα πάνε κατ’ ευχήν. Αυτό είναι η εκκλησία μας. Εκκλησία είναι οι άνθρωποι δεν είναι οι ναοί και τα κτίρια. Οπότε όλοι πρέπει να παλεύουμε για το συνάνθρωπο, για το κοινό καλό» τονίζει ο ιερέας Κωνσταντίνος Ντούτσικος ενώ η Παναγιώτα Διαμαντή εξηγεί «η «Νέα Ζωή στο Χωριό» ο οργανισμός που ιδρύσαμε δηλαδή, το νομικό μας πρόσωπο, δεν επιχορηγείται από πουθενά, δεν έχει καμία σχέση με το δημόσιο, ούτε με το κράτος. Δε λαμβάνει κανένα πρόγραμμα επιχορήγησης. Όλα όσα έχουμε καταφέρει, τα έχουμε καταφέρει με τη βοήθεια του κόσμου, των εθελοντών, του καθενός που θέλει να προσφέρει κάτι από το δικό του μετερίζι και των ιδιωτών. Των επιχειρήσεων που στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής τους ευθύνης μας κάνουν κάποιες δωρεές» και προσθέτει «ανοίγοντας» την αγκαλιά της σε όλες τις οικογένειες που θέλουν να ξαναδώσουν ζωή στην ελληνική επαρχία στέλνοντας ταυτόχρονα ένα μήνυμα: “Ο τόπος μας, όπως οι περισσότεροι στην ελληνική επαρχία, είναι ένας τόπος ασφαλής, ένας τόπος ανεκμετάλλευτος, ένας τόπος όμορφος. Ελάτε να δείτε πόσο διαφορετικά ζουν οι άνθρωποι εδώ σε σχέση με την πόλη. Πόσο λιγότερα είναι τα κόστη ζωής και πόση ασφάλεια νιώθουμε», με την Χριστιάνα, τη μητέρα 4 παιδιών που ζει μόλις λίγες μέρες στη Φουρνά να στέλνει το δικό της μήνυμα: «Αυτό που κάνουν εδώ, πρέπει να στηριχθεί και να εξαπλωθεί σε όλα τα χωριά. Είναι αμαρτία να σβήνουν από το χάρτη σχολεία και χωριά τόσο άδικα».
Ποια είναι η Φουρνά
Η Φουρνά Ευρυτανίας απέχει περίπου 40 χλμ. Β.-ΒΑ. από το Καρπενήσι. Είναι κτισμένη στη δυτική πλαγιά του λόφου του προφήτη Ηλία, κοντά στις πηγές του ποταμού Φουρνιώτικου, σε υψόμετρο 840 μέτρων δίπλα σε ελατόδασος. Η γύρω περιοχή διαθέτει πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Είναι ιδιαίτερα εύφορη και παράγει πολλά προϊόντα όπως κάστανα, καρύδια, φασόλια και ελατίσιο μέλι. Στη Φουρνά λειτουργούν: Νηπιαγωγείο, Μονοθέσιο Δημοτικό και Γυμνάσιο με Λυκειακές Τάξεις πλήρως εξοπλισμένο με υπολογιστές, πλούσια βιβλιοθήκη και ένα υπερσύγχρονο εργαστήριο Φυσικών Επιστημών.
Η πληθυσμιακή διακύμανση του χωριού μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο:
Απογραφή: 1951 – 1961 – 1971 – 1981 – 1991 – 2001 – 2011 – 2021
Πληθυσμός: 1.013 – 1.228 – 869 – 945 – 734 – 757 – 298 – 304
