«Θα πουλήσω το ρολόι και θα πάρω κομπολόι», «Χάντρα στο κομπολόι σου το μαργαριταρένιο». Το κομπολόι έχει τραγουδηθεί από το λαό μας, αποτελούσε αναπόσπαστο αξεσουάρ στα ανδρικά χέρια του προηγούμενου αιώνα, ενώ πια «ζει» μια νέα περίοδο δημοφιλίας σε ένα ευρύτερο κοινό.
Στη Θεσσαλονίκη, επί της οδού Άθωνος, ένα μικρό μαγαζί στέκει σαν να έπεσε από χρονοκάψουλα. Στην ταμπέλα γράφει «Μπεγλεράδικο» και από κάτω φυσικά δεσπόζουν δύο τεράστια κομπολόγια. Μπαίνοντας στο μαγαζί, χάντρες και σχοινάκια από άκρη σε άκρη. Πλήθος χρωμάτων και σχεδίων.
Ιδιοκτήτης ο Χαράλαμπος Αναστασιάδης, ο οποίος ασχολείται με το κομπολόι τα τελευταία 25 χρόνια, διατηρεί την οικογενειακή επιχείρηση από το 2007 και πλέον έχει μεταδώσει το «μικρόβιο» και στους γιους του, Μανώλη και Κωνσταντίνο. «Όλα τα κομπολόγια που βλέπετε εδώ μέσα έχουν κατασκευαστεί από τα χέρια μου και από τα χέρια των παιδιών μου», αναφέρει ο Χαράλαμπος Αναστασιάδης στην Karfitsa.
Υπέρμαχος της παράδοσης, ο ίδιος έχει φτιάξει ένα «καταφύγιο» λαογραφίας και ιστορικής μνήμης. Και παρότι θα περίμενε κανείς οι περισσότεροι πελάτες του να είναι μεγάλης ηλικίας, ο ίδιος βλέπει μια μεταστροφή στο κοινό του κομπολογιού και του μπεγλεριού τα τελευταία χρόνια. «Έχει αυξηθεί πολύ το γυναικείο πελατειακό κοινό. Παλιότερα έρχονταν να πάρουν ένα δώρο για τον σύζυγο ή για τον φίλο, αλλά πλέον υπάρχουν πολλές κοπέλες που το προτιμούν ως αξεσουάρ χεριού ή ως ένα βοήθημα ώστε να κόψουν το τσιγάρο. Οι κοπέλες προτιμούν πιο λεπτεπίλεπτα κομπολόγια με πιο μικρή χάντρα με ωραία πετρώματα και χρώματα. Επειδή τα αγόρια παίζουν και πιο νευρικά, πηγαίνουν σε υλικά που δεν παθαίνουν τίποτα, όπως είναι το ξύλο και το κόκκαλο, που μπορούν να τα χτυπάνε άφοβα. Οι κοπέλες προτιμούν τα πετρώματα. Οι περισσότεροι κομπολογάδες έχουν και κομπολόι και μπεγλέρι. Κάποιοι οδηγοί ταξί έχουν τα μπεγλέρια στο ταξί και όταν θα καθίσουν στην ταβέρνα για παράδειγμα θα βγάλουν το κομπολόι».
Το κομπολόι από… ανθρώπινα δόντια και η διαφορά με το μπεγλέρι
Ο κ. Αναστασιάδης τονίζει ότι τα υλικά του κομπολογιού προέρχονται από τη φύση. «Το αυθεντικό κομπολόι ονομάζεται έτσι λόγω των υλικών του. Ένας κύριος είχε έρθει στο μαγαζί και είχε για κομπολόι και για γούρι ταυτόχρονα τα δοντάκια από τα παιδιά του. Είχε συναισθηματική αξία για εκείνον. Για να φτιάξουμε όμως αυθεντικό παραδοσιακό κομπολόι πρέπει να προσέξουμε ακόμη και το σχοινί που θα χρησιμοποιήσουμε και την απόσταση που έχει το τελείωμα του κομπολογιού. Εκεί που τελειώνει το σώμα όπως το λέμε εμείς μέχρι τον παπά, τον θυρεό. Πρέπει να είναι στο μέγεθος μιας παλάμης για να μπορεί να κάνει τον γύρο», εξηγεί.
Και προσθέτει: «Οι χάντρες του κομπολογιού είναι πάντα σε μονό αριθμό. Αν πρέπει να το περιγράψουμε χωρίς να το δείχνουμε, το σχοινί του κάνει περιστροφή και ενώνεται. Ενώ, το μπεγλέρι δεν ενώνεται. Είναι μια ευθεία γραμμή. Και ο αριθμός των χαντρών του είναι ζυγός».
Οι τιμές στα χειροποίητα κομπολόγια και μπεγλέρια
Οι τιμές στα χειροποίητα κομπολόγια αρχίζουν από 10 ευρώ και στα μπεγλέρια από 5 ευρώ. Οι πελάτες μπορούν να έρχονται στο Μπεγλεράδικο και να αλλάξουν δωρεάν το σχοινάκι από το κομπολόι τους, ενώ το κατάστημα δέχεται και παραγγελίες. «Αυτές είναι παροχές που αγαπάει ο κόσμος», σύμφωνα με τον κ. Αναστασιάδη, ο οποίος είναι πάντα πρόθυμος να μάθει τα μυστικά του επαγγέλματος σε οποιονδήποτε εκδηλώσει ενδιαφέρον να μάθει να φτιάχνει χειροποίητα κομπολόγια και μπεγλέρια.
Ο ίδιος κάνει λόγο και για μια ιδανική πρόταση δώρου, καθώς, ακόμη κι αν δεν αρέσει σε κάποιον να παίζει με το κομπολόι, μπορεί να διακοσμήσει ένα σημείο του σπιτιού του με αυτό. Όπως αναφέρει: «Ένα διάστημα είχαν γίνει της μόδας τα fidget spinners. Τότε είχε γίνει πανικός. Δεν υπήρχε άνθρωπος που δεν είχε ένα τέτοιο στην τσέπη. Το αντιμετώπιζαν και σαν αγχολυτικό. Υπάρχει όμως καλύτερο αγχολυτικό από το κομπολόι που είναι και παραδοσιακό; Είναι και ένα υλικό που δεν θα σου χαλάσει ποτέ και δεν θα φύγει από τη μόδα ποτέ».
