Καύσωνες, αδιαφορία και καμία αποζημίωση: ολόκληρο το μέλλον ενός κλάδου απειλείται πριν καν ξημερώσει το ’26
Ρεπορτάζ: Παναγιώτης Μάνης
Η ώρα είναι 6 το πρωί και ο Τάσος Δραγάνης βγαίνει με το σκάφος του στα ανοιχτά του Θερμαϊκού στο ύψος του Μακρύγιαλου Πιερίας για να ελέγξει την παραγωγή στη μυδοκαλλιέργεια που διατηρεί. Είναι οι τελευταίες ημέρες της συγκομιδής και η κατάσταση είναι δραματική. “Η παραγωγή είναι μειωμένη κατά 80% σε σχέση με πέρυσι. Έχουμε πάρα πολύ μεγάλη ζημιά στο γόνο από πέρυσι. Φέραμε μάνς μύδια από το εξωτερικό και κάποιες που έχουμε εδώ και παλεύουμε για το μέλλον. Φέτος τα μύδια ξεχάστε τα” λέει με απόγνωση στην «Κ».
Μυδοκαλλιέργεια
Η παραγωγή από τα περίφημα μύδια Θερμαϊκού εξάγεται κατά 95%. Η κάθετη μείωση στην παραγωγή θα εκτινάξει και τις τιμές για όποιον καταφέρει να βρει στην αγορά το εκλεκτό έδεσμα καθώς η κατάσταση στις μυδοκαλλιέργειες του σε Χαλάστρα, Κύμινα και Ημαθία είναι ακόμη χειρότερη.
«Έχει μείνει ένα 2% της παραγωγής και βαριά βαριά σας το λέω αυτό το ποσοστό. Η καταστροφή είναι ολική» αναφέρει απογοητευμένος ο Κωνσταντίνος Βερβίτης, μυδοκαλλιεργητής στην περιοχή και αντιδήμαρχος στο Δήμο Δέλτα και προσθέτει «εξάλλου είναι εξακριβωμένη από πέρυσι η καταστροφή. Έχουν γίνει αυτοψίες από τις διευθύνσεις κτηνιατρικής και αλιείας της Ημαθίας και της Θεσσαλονίκης και έχει διαπιστωθεί ότι ο γόνος έχει καταστραφεί. Φέτος έχουμε βάλει γόνο για να έχουμε μύδια το 2026. Και θα δούμε».
«Η αιτία της καταστροφής»
Η καταστροφή ξεκίνησε πέρυσι το καλοκαίρι. Ο παρατεταμένος καύσωνας με συνεχόμενες ημέρες με θερμοκρασία άνω τον 40 βαθμών Κελσίου έκανε το νερό να «βράζει». «Είχαμε πάνω από 30 βαθμούς Κελσίου μέσα στο νερό της θάλασσας, παρατεταμένα, σταθερά για περισσότερες από 10 μέρες. Καταλαβαίνετε ότι μιλάμε για ένα εχθρικό περιβάλλον. Και τα μύδια βρίσκονται μέσα σε αυτές τις θερμοκρασίες 24 ώρες το 24 και στις μυδοκαλλιέργειες δεν έχουν τρόπο διαφυγής σε ψυχρότερα νερά. Το αποτέλεσμα ήταν να έχουμε θνησιμότητες κατά 90% και 100%” σύμφωνα με τον Ιωάννη Γιάντση, επίκουρο καθηγητή του εργαστηρίου ιχθυοκομίας και αλιείας του τμήματος Γεωπονίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η καταστροφη σε αριθμούς
Μυδοκαλλιέργειες σε Χαλάστρα, Κύμινα, Ημαθία
Ετήσια Παραγωγή: 20.000 τόνοι μύδια
Φέτος (σύμφωνα με τις εκτιμήσεις): 1.000 τόνοι
Μυδοκαλλιέργειες στον Μακρύγιαλο
Ετήσια παραγωγή: 13.0000 τόνοι μύδια
Φέτος (σύμφωνα με τις εκτιμήσεις): 1.500 τόνοι
«Καμιά αποζημιώση»
Οι παραγωγοί του Θερμαϊκού του μεγαλύτερου πάρκου μυδοκαλλιέργειας της χώρας ζητούν στήριξη από την πολιτεία αλλιώς, όπως λένε, θα εγκαταλείψουν την καλλιέργεια. «Δεν έχουμε ουδεμία αποζημίωση ή ενίσχυση στους καλλιεργητές. Κάποιοι δεν έχουν χρήματα για να καλλιεργήσουν πια γιατί είναι η δεύτερη χρονιά χωρίς παραγωγή. Καμία μέριμνα από το υπουργείο δεν υπάρχει για τους καλλιεργητές. Έχουμε καταγεγραμμένες τις καταστροφές από επιστήμονες και από τις διευθύνσεις τις καταστροφές και παρόλα αυτά μέχρι τώρα δεν έχουμε καμία κίνηση για ενίσχυση των παραγωγών» υποστηρίζει ο κ. Βερβίτης. Πριν από λίγο καιρό αντιπροσωπεία Ευρωβουλευτών επισκέφτηκε τις μυδοκαλλιέργειας στον Μακρύγιαλο έπειτα από πρόσκληση των παραγωγών και είδε από κοντά το μέγεθος της καταστροφής «Είμαστε σε επαφή με το υπουργείο αλλά και με τον ΕΛΓΑ και περιμένουμε. Ελπίζουμε μέσω της πίεσης των ευρωβουλευτών που είδαν την κατάσταση κάτι να γίνει» τονίζει ο κ. Δραγάνης, πρόεδρος των μυδοκαλλιεργητών στον Μακρύγιαλο.
Τα μύδια βγαίνοντας στην επιφάνεια
«Κίνδυνος και για το μέλλον»
Μπορεί οι μυδοκαλλιεργητές να ελπίζουν ότι το καλοκαίρι του 2026 η παραγωγή θα επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα ωστόσο οι επιστήμονες δεν είναι το ίδιο αισιόδοξοι. Μπορεί η περιοχή του Θερμαϊκού να είναι από τις ιδανικότερες σε ολόκληρη την Ευρώπη λόγω της βιοποικιλότητας της για την καλλιέργεια μυδιών ωστόσο επειδή οι καλλιέργειες είναι σε ρηχά σχετικά νερά λόγω της κλιματικής αλλαγής τα νερά ζεσταίνονται ευκολότερα και για μεγάλο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη θνησιμότητα. «Στις μυδοκαλλιέργειες του Κίτρους στην Πιερία οι οποίες είναι σε πιο βαθιά νερά το πρόβλημα δεν είναι τόσο έντονο. Όπως και στις καλλιέργειες ανοιχτής θαλάσσης στη Θράκη» εξηγεί ο κ. Γιάντσης. Με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει χρόνο με το χρόνο οι επιστήμονες προτείνουν με οικονομική στήριξη από την πολιτεία, μεταφορά των μυδοκαλλιεργειών σε πιο βαθιά νερά ή ακόμη και αλλαγή καλλιέργειας καθώς άλλα όστρακα όπως τα στρείδια είναι πιο ανθεκτικά σε υψηλές θερμοκρασίας.
Σκάφος ελέγχει τη μυδοκαλλιέργεια
*Από την έντυπη «Karfitsa», αρ. φύλλου 1.089/19.07.2025.
