Με στόχο να δώσει ζωή σε χωριά του Έβρου που αδειάζουν χρόνο με τον χρόνο, η κυβέρνηση προχώρησε σε ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης για πολίτες που θα αποφασίσουν να μετακομίσουν εκεί.
Ρεπορτάζ: Φιλίππα Βλαστού
Οικογένειες που επιλέγουν να εγκατασταθούν μόνιμα στους Δήμους Σουφλίου, Ορεστιάδας και Διδυμοτείχου θα δικαιούνται οικονομική ενίσχυση που μπορεί να φτάσει έως και τις 10.000 ευρώ. Παρότι το πρόγραμμα έχει γίνει γνωστό εδώ και μήνες, το ενδιαφέρον μέχρι στιγμής είναι μικρό με τους δημάρχους οι οποίοι μίλησαν στην Karfitsa να κάνουν λόγο για «χλιαρή ανταπόκριση» παρά το οικονομικό κίνητρο.
Ο δήμαρχος Ορεστιάδας, Διαμαντής Παπαδόπουλος, αναγνωρίζει ότι το πρόγραμμα μετεγκατάστασης έχει θετικά στοιχεία, αλλά δεν το θεωρεί «μαγική λύση» για το πρόβλημα της δημογραφικής ανάπτυξης. Όπως δηλώνει, «υπήρχε αρχικά ένα ενδιαφέρον, όμως έχει κοπάσει». Σύμφωνα με τον ίδιο, οι περισσότεροι που έχουν εκφράσει πρόθεση συμμετοχής στο πρόγραμμα είναι οικογένειες με καταγωγή από την περιοχή, οι οποίες ζουν σε αστικά κέντρα. «Το πρόγραμμα αυτό δεν είναι πανάκεια», τονίζει. «Δεν περιμένουμε να δώσει κάποια μεγάλη λύση, αλλά είναι ένα εργαλείο και πρέπει να αξιοποιηθεί, ώστε να αυξηθεί ο πληθυσμός και έπειτα να τονωθεί η τοπική οικονομία».
Ελάχιστον ενδιαφέρον παρατηρείται και στο δήμο Σουφλίου, περιγράφει ο δήμαρχος Παναγιώτης Καλακίκος, εξηγώντας ότι πρόκειται κυρίως για μεμονωμένες ερωτήσεις και όχι για συγκεκριμένες προθέσεις μετεγκατάστασης. Ο ίδιος εντοπίζει την αιτία στο κενό που υπάρχει γύρω από την εργασιακή προοπτική. «Η μετεγκατάσταση πρέπει να συνοδεύεται και από εργασία. Δεν υπάρχει λόγος να έρθει κάποιος για να πάρει 10.000 ευρώ αν δεν έχει δουλειά». Για τον κ. Καλακίκο, το οικονομικό κίνητρο από μόνο του δεν είναι αρκετό, αυτό που χρειάζεται είναι ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που θα προσφέρει στους νέους κατοίκους και προοπτική απασχόλησης, ώστε να γίνει η επιστροφή στον Έβρο μια βιώσιμη επιλογή και όχι μια προσωρινή απόφαση ανάγκης.
Η ίδια εικόνα εντοπίζεται και στο δήμο Διδυμοτείχου. Ο δήμαρχος Ρωμύλος Χατζηγιάννογλου, αναφερόμενος στην ανταπόκριση του κόσμου για το πρόγραμμα επιδότησης μετεγκατάστασης αναφέρει πως «γίνονται κάποιες ερωτήσεις, αλλά τίποτα συγκεκριμένο», ενώ στους κατοίκους κυριαρχεί η αμφιβολία για την ουσιαστική αποτελεσματικότητα του μέτρου. «Αυτό που συζητούν μεταξύ τους οι κάτοικοι είναι κατά πόσο θα βοηθήσει πραγματικά αυτό το μέτρο ή αν είναι απλά ένα ημίμετρο», σημειώνει, αποτυπώνοντας το κλίμα επιφύλαξης που επικρατεί στην τοπική κοινωνία. Παρόλα αυτά, ο ίδιος κρατάει μια πιο αισιόδοξη στάση λέγοντας ότι «προσωπικά θεωρώ ότι το μέτρο είναι μια αρχή για μια προσπάθεια», εκφράζοντας την ελπίδα πως η επιδότηση μπορεί να λειτουργήσει ως κίνητρο για κάποιους που ήδη σκέφτονται την επιστροφή στον τόπο τους. «Ίσως δώσει ώθηση σε όσους ταλαντεύονται, ώστε να επηρεαστούν θετικά και να γυρίσουν», προσθέτει.
Έλλειψη θέσεων εργασίας και απομόνωση
Η απουσία θέσεων εργασίας φαίνεται πως είναι ο βασικός λόγος που οδηγεί στην έλλειψη πληθυσμού, διότι σπρώχνει πολλούς κατοίκους να αναζητούν το μέλλον τους σε μεγαλύτερες πόλεις ή ακόμη και στο εξωτερικό.
«Το βασικό μας πρόβλημα είναι η μείωση του πληθυσμού και η έλλειψη εργασίας υψηλού επιπέδου. Αν κάποιος δεν ασχολείται με τα αγροτικά, δεν έχει πολλά πράγματα να κάνει εδώ», ξεκαθαρίζει ο δήμαρχος Ορεστιάδας. Όπως εξηγεί, αυτή η έλλειψη επιλογών οδηγεί πολλούς νέους να φύγουν από την περιοχή.
«Δεν υπάρχουν επενδύσεις στην περιοχή, γιατί υπάρχουν αρκετά “απαγορευτικά μέτρα” που αποθαρρύνουν τους επενδυτές», επισημαίνει ο δήμαρχος Σουφλίου, ο οποίος ζητά γενναίες επιχορηγήσεις, αντίστοιχες με αυτές της Τουρκίας «που δίνει 80% επιδότηση σε οποιαδήποτε νέα επιχείρηση απέναντι από τα σύνορα του Σουφλίου». Τονίζει επίσης την ανάγκη για φορολογικά κίνητρα, καθώς όπως λέει, «απέναντί μας έχουμε την Τουρκία και τη Βουλγαρία με χαμηλότερο ΦΠΑ και τιμές. Στην περιοχή μας δεν υπάρχουν αντίστοιχες αποφάσεις για να κρατηθεί ο πληθυσμός». Επίσης, προειδοποιεί ότι «το δημογραφικό πρόβλημα είναι τεράστιο και η περιοχή ερημώνει συνεχώς», εκφράζοντας φόβους ότι «τα πράγματα στο μέλλον θα είναι δύσκολα».
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Διδυμοτείχου υπογραμμίζει ότι «για να πας σε ένα μέρος, πέρα από το οικονομικό κίνητρο, πρέπει να υπάρχει και προοπτική». Όπως λέει «ίσως ακόμη δεν έχουμε καταφέρει να ενισχύσουμε την άποψη ότι ένας κάτοικος εδώ μπορεί να έχει και μέλλον και προοπτική». Μάλιστα, θεωρεί ότι η ρίζα του προβλήματος είναι πιο βαθιά. «Για δεκαετίες οι περισσότεροι Έλληνες δεν αισθάνονται τον Έβρο ως τόπο για εργασία, διαμονή και δημιουργία οικογένειας. Τον βλέπουν ως δυσμενή μετάθεση, ως σύνορο, ως σημείο με μεταναστευτικά και διασυνοριακά προβλήματα. Είναι λάθος όμως αυτό. Ο Έβρος είναι ισάξιος τόπος με καταπληκτικό πολιτισμό, ιστορία και προοπτική». Ωστόσο δηλώνει αισιόδοξος λέγοντας πως «είμαι από τους λίγους θεσμικούς που πιστεύει ότι στο μέλλον θα είναι καλύτερα τα πράγματα στον Έβρο».
