Σουλτάνος για άλλη μία φορά στο ΝΑΤΟ ο Ερντογάν.
Γράφει ο Νότης Μαριάς, Καθηγητής Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ- Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, πρώην Ευρωβουλευτής
Χωρίς επί της ουσίας να παραχωρήσει τίποτε σε σχέση με τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας, κατάφερε να λύσει υπέρ του το ζήτημα των μαχητικών αεροσκαφών F-16 αλλά και να αναθερμάνει τις οικονομικές του σχέσεις με την ΕΕ, οι οποίες είναι εξαιρετικά σημαντικές για την Άγκυρα, καθώς το συνολικό εμπόριο υπηρεσιών ΕΕ – Τουρκίας το 2021 ανήλθε σε 24,2 δισ. ευρώ, ενώ η λειτουργία της τελωνειακής ένωσης οδήγησε τις συνολικές εμπορευματικές συναλλαγές ΕΕ – Τουρκίας το 2022 στο ύψος των 198,1 δισ. ευρώ.
Βέβαια, ο Ερντογάν πιστός στην τακτική του κρατάει τον «τελευταίο άσο στο μανίκι», αφού πρώτα αναμένει να ξεπαγώσει πράγματι η πώληση των 40 νέων F-16 από τις ΗΠΑ στην Τουρκία, καθώς και ο εκσυγχρονισμός άλλων 80 F-16 και μετά προτίθεται να δρομολογήσει την κύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, δήλωσε ότι η κύρωση της σουηδικής ένταξης στο ΝΑΤΟ θα γίνει από την τουρκική Εθνοσυνέλευση τον ερχόμενο Οκτώβριο (https://economico.gr 13/7/2023).
Επιπλέον σε μια ένδειξη πρωτοφανούς διγλωσσίας δήλωσε ότι η Τουρκία δεν προτίθεται ποτέ να χρησιμοποιήσει τα F-16 κατά της Ελλάδας! Διερωτάται βέβαια εύλογα κανείς έναντι ποιου, άραγε, η Άγκυρα προτίθεται να χρησιμοποιήσει τα 120 F-16; Κατά των Κούρδων;
Σε σχέση με την ελληνοτουρκική προσέγγιση, η Άγκυρα προσπάθησε με κάθε τρόπο να εμφανίσει την Αθήνα ως δήθεν «ικέτιδα» της ομαλοποίησης των σχέσεων των δύο πλευρών. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικός ο τίτλος της «Daily Hurriyet» που τονίζει ότι δήθεν η Ελλάδα επιζητά την προσέγγιση με την Τουρκία (www.hurriyetdaily.com 12/7/2023). Από την άλλη πλευρά η «Daily Sabah» σε εκτεταμένο άρθρο της, αναλύοντας τη νέα ελληνοτουρκική προσέγγιση και τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στις 12 Ιουλίου 2023, επισήμανε με νόημα ότι η Τουρκία παραμένει σταθερή στις θέσεις της, τονίζοντας ότι τα ελληνικά νησιά δεν έχουν δήθεν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Επιπλέον κατέγραψε και τις άλλες πάγιες τουρκικές θέσεις, όπως είναι η αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών αλλά και η απειλή του Ερντογάν ότι «οι Τούρκοι θα έρθουν ξαφνικά ένα βράδυ» (www.dailysabah.com 12/7/2023). Από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε δηλώσεις του στον ΣΚΑΪ επισήμανε ότι «μια συμφωνία για τη Χάγη είναι μακριά και ότι θα μπορούσε να συνεπάγεται κάποιες υποχωρήσεις από θέσεις που αποτελούν την αφετηρία της διαπραγμάτευσης. Σε μια τέτοια περίπτωση -υπογράμμισε- θα διαδραμάτιζαν ρόλο η Βουλή και τα κόμματα» («Η Καθημερινή» 14/7/2023, σελ. 1).
Κατά τ’ άλλα, στις 11 Ιουλίου 2023 ο Ερντογάν συναντήθηκε με τον Μπάιντεν, στον οποίο μάλιστα «κάνοντας και λίγη πλάκα» του ευχήθηκε καλή επιτυχία στις επερχόμενες αμερικανικές προεδρικές εκλογές, κομπορρημονώντας ταυτόχρονα ότι ο ίδιος ως νεοεκλεγείς Τούρκος πρόεδρος ούτως ή άλλως θα είναι στα πράγματα για την επόμενη πενταετία, με τον Μπάιντεν να καταπίνει κυριολεκτικά «το τρολάρισμα» και να ευχαριστεί τον «σουλτάνο» για τη θετική του στάση έναντι της σουηδικής ένταξης στο ΝΑΤΟ (www.dailysabah.com 11/7/2023). Ταυτόχρονα ο Αμερικανός πρόεδρος «έκανε γαργάρα» τις διάφορες απειλές που κατά καιρούς είχε εκτοξεύσει κατά της Άγκυρας για τους ρωσικούς S-400, ενώ έσπευσε ασμένως να διαβεβαιώσει τον Ερντογάν ότι είναι εξασφαλισμένη δήθεν η πώληση των F-16 στην Τουρκία χωρίς όρους μάλιστα. Με τον τρόπο αυτόν ο κατ’ ευφημισμόν «κύριος Μπαϊντενόπουλος» άδειασε όχι μόνο την Αθήνα αλλά και τους χιλιάδες Ελληνοαμερικανούς που τον συνέδραμαν προκειμένου να εκλεγεί στον αμερικανικό προεδρικό θώκο, καθώς τους είχε υποσχεθεί ότι θα στήριζε αποφασιστικά την Ελλάδα έναντι των τουρκικών απειλών, οι οποίες πλέον θα είναι ακόμη πιο άμεσες, αφού η Άγκυρα θα εξοπλιστεί σαν αστακός με τα νέα F-16. Βέβαια ο Μπάιντεν στις 9 Ιουλίου 2023 σε συνέντευξή του στο CNN (https://edition.cnn.com/2023/07/09) είχε φροντίσει να προϊδεάσει την ελληνική ομογένεια στις ΗΠΑ λέγοντας ότι πασχίζει να συγκροτήσει κάποιου είδους Κοινοπραξία (consortium) σε σχέση με Ελλάδα και Τουρκία, με την Αθήνα να αγοράζει τα F-35 και την Άγκυρα να αγοράζει με τη σειρά της τα F-16 (www.euractiv.com 11/7/2023).
Πρέπει επίσης να τονιστεί ότι στις 10 Ιουλίου 2023 είχε προηγηθεί η συνάντηση του Ερντογάν με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο και μεσούσης της τριμερούς συνάντησης ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-Σουηδίας, ο «σουλτάνος» διέκοψε την τριμερή και συναντήθηκε με τον Σαρλ Μισέλ (www.dailysabah.com 10/7/2023) προφανώς προκειμένου να διασφαλίσει το πακέτο που ζητούσε από την ΕΕ. Και αυτό δεν ήταν άλλο από την αναθέρμανση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, η οποία είχε παγώσει με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης καθώς επίσης και την απελευθέρωση της κυκλοφορίας των Τούρκων πολιτών στην ΕΕ χωρίς βίζα. Και αφού διασφάλισε αυτά που ήθελε από τις Βρυξέλλες, επέστρεψε για να συνεχίσει την τριμερή με τον γγ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και τον Σουηδό πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Σαρλ Μισελ με ανάρτησή του στο Twitter επισήμανε ότι προχωρά η εκ νέου ενεργοποίηση των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας, ενώ ταυτόχρονα «διέρρευσαν πληροφορίες» ότι ήδη συμφωνήθηκε να ξεπαγώσουν ορισμένα κεφάλαια της ενταξιακής διαπραγμάτευσης Τουρκίας – ΕΕ και φυσικά να πέσει και το σχετικό «ευρωπαϊκό παραδάκι». Έτσι, εκτός από τα γνωστά ευρωπαϊκά κονδύλια προς την Τουρκία μέσω της προενταξιακής βοήθειας ΜΠΒ ΙΙΙ, ύψους 5 δισ. ευρώ που με τη μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων θα φτάσουν τα 15 δισ. ευρώ, τα επιπλέον 6 δισ. ευρώ για το Προσφυγικό, την αξιοποίηση έργων του Ταμείου Ανάκαμψης από τους τουρκικούς επιχειρηματικούς ομίλους, την ένταξη της Τουρκίας σε άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα κ.λπ., τελικά από ό,τι φαίνεται δρομολογείται πλέον και η χορήγηση δανείου-μαμούθ στην Άγκυρα ύψους τουλάχιστον 30 δισ. ευρώ μέσω του γνωστού σχήματος της Μακροοικονομικής Χρηματοδοτικής Συνδρομής (ΜΧΣ), δάνειο που ήταν στα σκαριά από το 2021, όπως είχαμε αποκαλύψει σε σχετικό μας άρθρο στις 7 Ιουνίου 2021 (www.notismarias.gr 7/6/2021) και το οποίο σκάλωσε καθώς η Άγκυρα αφενός είχε εντείνει τις απειλές της κατά της Ελλάδας και αφετέρου στη συνέχεια άρχισε να ερωτοτροπεί με τη Μόσχα μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ POLITICAL
