Μια ιστορική συμφωνία επενδυτικής και στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ουκρανίας ανακοινώθηκε επισήμως, θέτοντας νέα θεμέλια στη σχέση των δύο χωρών, αλλά και ανοίγοντας την πόρτα της Ουάσινγκτον στους φυσικούς πόρους της εμπόλεμης χώρας. Η συμφωνία, η οποία χαιρετίστηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ ως «νίκη των ΗΠΑ», περιλαμβάνει επενδυτικό μηχανισμό, πρόσβαση σε ενεργειακά κοιτάσματα και πρόνοιες για στρατιωτική συνεργασία — χωρίς όμως δεσμευτικές εγγυήσεις ασφάλειας.
Η Ουκρανία υποχωρεί σε πόρους, κερδίζει επενδύσεις
Βάσει της νέας συμφωνίας, οι ΗΠΑ αποκτούν κοινή πρόσβαση σε στρατηγικούς φυσικούς πόρους της Ουκρανίας – όχι μόνο ορυκτά, αλλά και πετρέλαιο και φυσικό αέριο – σε αντάλλαγμα για τη δημιουργία επενδυτικού ταμείου που θα λειτουργεί για μία δεκαετία, με επανεπένδυση των κερδών εντός Ουκρανίας.
Παρότι διατηρείται η επίσημη κυριότητα από πλευράς Κιέβου, πρόκειται για μια σημαντική παραχώρηση, ιδίως εάν συγκριθεί με τις παλαιότερες απαιτήσεις του Κιέβου για ρητές δεσμεύσεις ασφαλείας.
Τραμπ παίρνει κάτι — αλλά όχι όλα
Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε ζητήσει στο παρελθόν από την Ουκρανία αποπληρωμή 350 δισ. δολαρίων, αίτημα που απορρίφθηκε. Η νέα συμφωνία δεν προβλέπει καμία αποπληρωμή, αλλά ο Τραμπ επιμένει ότι οι ΗΠΑ «θα αποκομίσουν πολύ περισσότερα» μέσω της νέας συνεργασίας. Πρόκειται για μια μεταβατική επιτυχία, που συντηρεί τη ρητορική «America First», χωρίς όμως το πολιτικό κόστος μιας ανοιχτής αποχώρησης από την Ουκρανία.
Ταυτόχρονα, η ρητορική των ΗΠΑ έναντι της Ρωσίας σκλήρυνε ασυνήθιστα: έγινε λόγος για «πλήρους κλίμακας εισβολή» και ανακοινώθηκε ότι καμία οντότητα που συνεργάζεται με το Κρεμλίνο δεν θα εμπλακεί στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Όχι δεσμεύσεις, όχι ΝΑΤΟ – Μόνο υπό όρους
Το πιο κρίσιμο στοιχείο της συμφωνίας είναι αυτό που λείπει: καμία ρητή δέσμευση για στρατιωτική προστασία της Ουκρανίας. Η Ουάσινγκτον διατηρεί το δικαίωμα μονομερούς απόσυρσης, ενώ η μελλοντική στρατιωτική ενίσχυση εξαρτάται από τη συνέχιση της συμφωνίας.
Αυτό σημαίνει ότι η Ουκρανία παραμένει ευάλωτη, ειδικά αν ο Τραμπ κερδίσει τις εκλογές. Η αβεβαιότητα για το αν θα συνεχιστεί η στρατιωτική στήριξη ή θα αποδυναμωθεί ριζικά παραμένει αναπόφευκτη.
Η ΕΕ στο περιθώριο – προς όφελος των ΗΠΑ
Η τελική μορφή της συμφωνίας διασφαλίζει ότι δεν θα συγκρουστεί με τις ενταξιακές φιλοδοξίες της Ουκρανίας στην ΕΕ, αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί νέα δεδομένα επιρροής: οι ΗΠΑ κατοχυρώνουν πρώτο λόγο σε στρατηγικές επενδύσεις, πριν καν φτάσει το Κίεβο σε φάση ευρωπαϊκής ένταξης.
Η Ευρώπη περιορίζεται σε συμπληρωματικό ρόλο – ενθαρρύνεται μεν να επενδύσει και να μεταφέρει τεχνολογία, αλλά μένει έξω από την καρδιά του αμερικανικού σχεδιασμού. Ο γεωοικονομικός ανταγωνισμός ΗΠΑ–ΕΕ σε ουκρανικό έδαφος μόλις ξεκινά.