Stand up κωμικός και εμπνευστής και ένας από τους πρωτεργάτες του Μαιευτηρίου, του μοναδικού comedy club της Θεσσαλονίκης. Ο Τζουζέπε Βιέρι μιλά στην Karfitsa για την κωμωδία στη Θεσσαλονίκη και στην Ελλάδα, για τα όρια της σάτιρας, για τη λογοκρισία, για τη stand up σκηνή στη χώρα μας και για την πορεία του Μαιευτηρίου από το 2014 που άνοιξε τις πύλες του, μέχρι σήμερα.
Συνέντευξη: Ελίνα Τουκουσμπαλίδου
Τι θα δούμε στο πρόγραμμα του Μαιευτηρίου αυτή τη σεζόν;
Υπάρχουν πολλές παραστάσεις και προτάσεις που έχουμε στο πρόγραμμά μας, αλλά και πράγματα που ίσως δοκιμαστούν για πρώτη φορά. Το βασικό μας πρόγραμμα είναι ανοιχτά μικρόφωνα stand up κωμωδίας που γίνονται κάθε Πέμπτη. Σόλο παραστάσεις stand up κωμικών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Κωμικές παραστάσεις είτε θεματικές, είτε με κάποιο φορμάτ τύπου παιχνίδι. Φέτος παλεύουμε να δημιουργήσουμε περισσότερες μέρες παραστάσεων κωμωδίας, μόνο με γυναικεία lineups.
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη που αγαπάει το stand up;
Δεν είναι συνηθισμένο η προσπάθεια ανθρώπων που αγαπούν μια μορφή τέχνης, να γίνεται για 11 χρόνια και ο κόσμος ακόμη να τη στηρίζει. Δε μπορείς να είσαι αγνώμων. Δε μπορείς βέβαια και να τσουβαλιάσεις τους ανθρώπους και να πεις ότι η Θεσσαλονίκη αγαπάει το stand up. Η Θεσσαλονίκη έχει το κοινό της που αγαπάει το stand up και θέλει να το γνωρίσει.
Πώς θα χαρακτήριζες τη νέα γενιά των stand up κωμικών;
Λέμε ότι το Μαιευτήριο είναι ο χώρος όπου γεννιούνται τα αστεία και οι νέοι κωμικοί. Βασική μας φροντίδα είναι να έχουμε χώρο για να αναπτυχθούν νέα αλλά και μεγαλύτερα παιδιά που βρίσκονται στα πρώτα τους βήματα στην κωμωδία, ώστε να μπορούν να εκφραστούν και να μάθουν. Οι νέοι κωμικοί, σε σύγκριση με μας που ξεκινήσαμε παλαιότερα, έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση στην κωμωδία της Ελλάδας και του εξωτερικού. Τα νέα παιδιά είναι φορείς μιας νέας οπτικής που πρέπει οι παλαιότεροι να την ακούσουμε. Φέρνουν το ανατρεπτικό.
Πιστεύεις ότι για να κυνηγήσει ένας stand up κωμικός μια μεγάλη καριέρα, θα πρέπει να φύγει από τη Θεσσαλονίκη και να πάει στην Αθήνα; Δίνει η Θεσσαλονίκη ευκαιρίες σε ανθρώπους με ταλέντο και όρεξη για δουλειά;
Η Θεσσαλονίκη, λόγω των ελλείψεων σε πολλά θέματα, παρέχει όλες τις αρνητικές συνθήκες που θα φτιάξουν έναν δυνατό σπόρο, ο οποίος θα μπορέσει να φυτρώσει. Εμείς έχουμε συνηθίσει να χαιρετάμε κόσμο. Έχουμε αποδεχτεί αυτή την κατάσταση. Δηλαδή να είμαστε μαζί με συναδέλφους που αγαπάνε την κωμωδία, την υπηρετούν και τελικά να πηγαίνουν στην Αθήνα. Επομένως, όταν έχεις αποδεχτεί το ρόλο σου, δε σου κακοφαίνεται κιόλας. Το Μαιευτήριο έχει αυτή την αποστολή μέσα στο «αίμα» του, να βρίσκεται στο σημείο όπου γεννιούνται νέα πράγματα οπότε δεν υπάρχει στενοχώρια όταν κάποιος φεύγει για κάτι μεγαλύτερο, πιο καριερίστικο. Η Θεσσαλονίκη άλλωστε είναι «φυτώριο».
Γίνεται διαχρονικά μια συζήτηση για τα όρια στη σάτιρα και στην κωμωδία. Εσύ τι πιστεύεις;
Νομίζω ότι θα πρέπει να μπει κάποιο όριο σε αυτή την ερώτηση.
Είναι κοινότυπη;
Δεν είναι κοινότυπη αλλά σχεδόν δεν έχει απάντηση. Αν μιλάμε για όρια, εννοούμε ότι κάποιος πρέπει να τα βάλει αυτά τα όρια. Δε θα έρθει η κωμωδία μόνη της σαν έννοια να πει ότι εδώ είναι τα όριά μου. Και μετά το ερώτημα είναι το ποιος θα βάλει αυτά τα όρια. Έτσι συνήθως λέμε ότι τα όρια τα θέτει ο ίδιος ο κωμικός. Γνωρίζοντας όμως ότι για να μπορεί να είναι ανατρεπτικός και φρέσκος, θα πρέπει να τραβήξει αυτά τα όρια. Όταν πάλι αυτά τα όρια ξεπερνιούνται, υπάρχουν συνέπειες και αντιδράσεις. Είναι ένα θολό ερώτημα που οδηγεί σε μια θολή απάντηση. Αν έπρεπε να απαντήσω ναι ή όχι, θα έλεγα ότι όχι, δεν έχει όρια.
Θα ήθελα να μου σχολιάσεις το περιστατικό των προηγούμενων ημερών, όπου ένας stand up κωμικός απολύθηκε από μια εταιρεία λόγω αστείων που έκανε σε μια παράσταση, η οποία δεν είχε σχέση με αυτή τη συνεργασία. Πιστεύεις ότι αυτό οδηγεί σε σκοτεινά μονοπάτια για την ελευθερία του λόγου των κωμικών;
Η σκηνή του stand up είναι και οφείλει να είναι ένα από τα λίγα, μικρά οικόπεδα ελευθερίας έκφρασης. Είναι ένα μικρό σκαλοπάτι που ανεβαίνεις και θα πρέπει να μπορείς να πεις ό,τι θέλεις, με στόχο πάντα να κάνεις ένα κοινό να γελάσει, είτε αυτό είναι για θέματα ευτελή, είτε για θέματα πολιτικά και κοινωνικά. Όσο υπάρχει αυτό το μικρό ξύλινο πατάρι, που τα πρώτα χρόνια για εμάς μπορεί να ήταν ένα τελάρο ή ένα λάστιχο με μια τάβλα από πάνω ή ένα τραπέζι, όσο υπάρχει αυτή η σκηνή, θα υπάρχει και ελευθερία έκφρασης. Κανείς δε μπορεί να φιμώσει το στόμα σου την ώρα που το λες.
Για το συγκεκριμένο περιστατικό να πω ότι ο Πάρις είναι φίλος μου. Έχει παίξει πολλές φορές στο Μαιευτήριο και τον περιμένουμε να ξαναπαίξει τους επόμενους μήνες τη νέα του παράσταση. Είναι κάτι που έχει ξανασυμβεί με τον Πάρι. Μας ανησυχεί όλους. Πολλές φορές αποσπασματικά κάποια κομμάτια, εκτός context και χωρίς να βλέπουμε το σύνολο ενός καλλιτεχνικού δημιουργήματος, μπορεί να πάρουν έκταση. Στα social ο καθένας μπορεί να γράψει ό,τι θέλει ανώνυμα. Έχει να κάνει με την εμπορευματοποίηση της τέχνης επίσης. Πολλές φορές λέω ειρωνικά και αυτοσαρκαστικά για όλους μας, ότι το όνειρο ενός κωμικού είναι να γίνει γνωστός και αγαπητός ώστε να μπορέσει να κάνει μια διαφήμιση και να βγάλει λίγα χρήματα στο τέλος.
Η προσοχή πρέπει να βρίσκεται στο αν υπηρετούμε την τέχνη μας και εάν βελτιωνόμαστε. Είναι διαφορετικό να ακούσεις ένα αστείο στο χώρο που παράγεται, σε ένα comedy club ή σε ένα θέατρο και διαφορετικό φορώντας πιτζάμες, τρώγοντας λουκανόπιτα στον καναπέ του σπιτιού σου, καθώς μαλώνεις με τη γυναίκα σου και τα παιδιά είναι στο δίπλα δωμάτιο με την τηλεόραση και βλέπουν να συμβαίνει μια γενοκτονία.
Δηλαδή σας ενδιαφέρει το «in situ», το να είσαι εκεί;
Ναι. Να είσαι εκεί, να δεις για ποιο λόγο λέγεται και στην τελική είτε δε γελάς, είτε σε εκνευρίζει τόσο πολύ που σηκώνεσαι και φεύγεις ή πας σπίτι σου και γράφεις ένα μέιλ διαμαρτυρίας.
Τι βρίσκεις αστείο καθημερινά στη ζωή;
Ένα πράγμα που βρίσκω υπερβολικά αστείο είναι όταν κάποιος γίνεται ενοχλητικός και περίεργος, χωρίς να το καταλαβαίνει. Βρίσκω αστείους ας πούμε ανθρώπους που μιλάνε δυνατά στο κινητό τους στα ΜΜΜ. Για αυτούς είναι κάτι φυσιολογικό αλλά για τους υπόλοιπους είναι ενοχλητικό. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαντάω εγώ δυνατά στο κινητό μου σαν να είμαι η δεύτερη γραμμή, απλά για να συμπληρωθεί ο διάλογος και να ακούει το λεωφορείο όλο τον διάλογο.
Δεν έχω άλλη ερώτηση. Θέλεις να προσθέσεις εσύ κάτι; Ίσως ένα μήνυμα για παγκόσμια ειρήνη;
Δε θα πω κάτι τόσο ουτοπικό.
Είναι επίκαιρο βέβαια.
Η μόνη παγκόσμια ειρήνη που είχαμε ήταν η Ειρήνη Παππά κάποτε.
Μηχανές, ελεύθερη ζωή, αδελφότητα, ροκ εν ρολ: Ένα βράδυ με τους Joker’s Wild της Θεσσαλονίκης
