Στον αστερισμό των Πανελληνίων, μια Ελλάδα με κομμένη την ανάσα για το πώς θα γράψουν τα παιδιά και αν θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν το μέλλον τους μέσα από τεσσερις 3ώρες δοκιμασίες που ονομάζονται πανελλήνιες εξετάσεις.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Κότιος*
Η πραγματικότητα όμως μας δείχνει ότι αυτός ο τρόπος σκέψης δηλαδή από τις πανελλήνιες κρίνεται η μελλοντική ζωή των μαθητών, είναι πάρα πολύ μακριά από αυτό που συμβαίνει τώρα αλλά κι από αυτό που έρχεται.ε
Προφανώς είναι μία σημαντική δοκιμασία η οποία δίνει τη δυνατότητα να εισέλθουν τα παιδιά στον κόσμο των επιστημών και μετέπειτα των επαγγελμάτων από μία πολύ καλή θέση όπως είναι τα Ελληνικά Πανεπιστήμια.
Όμως με την σημερινή μορφή της αγοράς εργασίας αλλά και αυτή που προβλέπουμε ότι έρχεται, οι σημερινές Πανελλήνιες εξετάσεις αποτελούν απλά την πρώτη από τις πολλές δοκιμασίες που θα έχουν αντιμετωπίσουν τα παιδιά.
Και αυτό γιατί οι περισσότερες μελέτες αναφέρουν ότι το 50 % των επαγγελμάτων της επόμενης δεκαετίας δεν έχουν δημιουργηθεί σήμερα. Η εισβολή της τεχνολογίας στην καθημερινότητα μας και σε όλες τις επιστήμες αλλάζει τα ίδια τα επαγγέλματα και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας με φρενήρεις ρυθμούς.
Άρα τι θα συμβούλευε ένας σύμβουλος σταδιοδρομίας στο παιδί μας;
Να θυμάται 2 στοιχεία:
Α. Ο σημερινός υποψήφιος δεν επιλέγει το επάγγελμα του. Έχει να επιλέξει την εισαγωγή του σε μία επιστήμη, να σπουδάσει σε αυτήν, να καλλιεργήσει δεξιότητες κατά την διάρκεια των σπουδών του είτε μέσω του εθελοντισμού είτε με πρακτική εργασία, έτσι ώστε να βρει την κατάλληλη θέση εργασίας που θα έχει δημιουργηθεί στο μέλλον και η οποία θα ανταποκρίνεται στις κλίσεις, τις δεξιότητες του αλλά και σε όσα θα έχει μάθει κατά τη διάρκεια των σπουδών του.
Στο ερώτημα «υπάρχουν επαγγέλματα με μέλλον;», η απάντηση είναι: «υπάρχουν τομείς και επιστήμες με Μέλλον, με την έννοια ότι μπορούν να δώσουν πολλές νέες θέσεις εργασίας αλλά είναι αδύνατο να περιγράψουμε με ακρίβεια τις θέσεις αυτές, την καθημερινότητα και τις αρμοδιότητες της». Από την άλλη, οι αλλαγές αυτές δημιουργούν ένα αισιόδοξο μέλλον για όλες τις επιστήμες (ακόμη και για τους μαθητές των Ανθρωπιστικών Σπουδών, οι οποίοι νιώθουν αδικημένοι και χωρίς ευκαιρίες).
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Υπολογιστική Γλωσσολογία. Με αρχικές σπουδές Φιλολογίας με κατεύθυνση Γλωσσολογίας, υπήρξαν απόφοιτοι που ήταν οι πλέον χρήσιμοι για να μάθουν στους υπολογιστές και στην Τεχνητή Νοημοσύνη να μιλάει και να ακούει. Και όχι μόνο αυτό αλλά βρίσκεται πίσω από την Αυτόματη μετάφραση (π.χ. Google Translate), την Αναγνώριση φωνής (π.χ. Siri, Alexa), Συνθετική φωνή (text-to-speech), την Ανάλυση συναισθήματος σε κείμενα (sentiment analysis), την Αυτόματη διόρθωση ορθογραφίας και γραμματικής, τα Chatbots και τους εικονικούς βοηθούς κ.ά. Μιλάμε λοιπόν για μια συνεργασία επιστημόνων από πάρα πολλούς κλάδους και επιστήμες σε διεπιστημονικά προγράμματα.
Β. Δεν υπάρχουν «καλές και κακές σχολές» στο μηχανογραφικό. Γενικότερα στην Ελληνική οικογένεια υπάρχει η στρεβλή εντύπωση ότι τα μόρια και η βάση μιας σχολής καταδεικνύουν και την ποιότητα σπουδών των σχολών. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η διαμόρφωση των βάσεων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και κυρίως από την ζήτηση, την απόσταση από την πόλη διαμονής αλλά και από την βαθμολογία που έχουν συγκεντρώσει οι υποψήφιοι.
Το ευχάριστο είναι ότι υπάρχουν πολλές σχολές-διαμάντια με τη λογική των ευκαιριών στην αυριανή αγορά εργασίας σε συνδυασμό με τα πολύ χαμηλά μόρια. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
Τμήμα Μηχανικών Επιστήμης Υλικών στα Ιωάννινα με 11.800 μόρια (οι απόφοιτοι εγγράφονται στο ΤΕΕ στη ειδικότητα του Χημικού Μηχανικού με τα επαγγελματικά του δικαιώματα).
Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης στην Ξάνθη, τα Χανιά και τη Θεσσαλονίκη (αποτελούν τη 2η ευκαιρία να γίνεις Μηχανολόγος Μηχανικός με εγγραφή στο ΤΕΕ).
Τμήμα Διοίκησης Εφοδιαστικής Αλυσίδας στην Κατερίνη με 9.250 μόρια (με πολλές ευκαιρίες εργασίας στον τομέα της Εφοδιαστικής Αλυσίδας και των Logistics).
Τμήμα Περιβάλλοντος στη Μυτιλήνη με 8.650 μόρια (σύμφωνα με την ιστοσελίδα του τμήματος το μεγαλύτερο μέρος των αποφοίτων εργάζεται σε θέσεις εργασίας σχετικές με το πτυχίο τους).
Μπορούμε να απαριθμήσουμε πολλά τμήματα, τα οποία εντάσσονται στην λίστα των σχολών-διαμάντια, τα οποία μπορούν να έχουν υπόψη τους οι υποψήφιοι και να είναι βέβαιοι ότι, εφόσον το αντικείμενο σπουδών τους αρέσει, θα βρουν πολλές ευκαιρίες εργασίας στο μέλλον.
Τέλος, κρατήστε στο μυαλό σας αυτό: «Είμαστε μόνο στην αρχή του δρόμου, ο οποίος είναι μαραθώνιος και όχι 100άρι. Κάνουμε μια καλή εκκίνηση αλλά το αποτέλεσμα κρίνεται πολύ περισσότερο από το πόσο θα είμαστε ενεργοί στο μέλλον»…
- O Δρ. Κωνσταντίνος Κότιος είναι Σύμβουλος Σταδιοδρομίας, Ιδρυτής LABORA.GR, Συγγραφέας