«Να μην τα παρατήσει ποτέ» είναι το μήνυμα που στέλνει η αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Πολιτικής Προστασίας & Ψηφιακής Διακυβέρνησης του δήμου Βόλβης Στέλλα Σαλέπη σε κάθε παιδί, το οποίο βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού. Η 28χρονη Στέλλα αποτελεί ένα τρανό παράδειγμα πώς αν βάλεις κάτι στο μυαλό σου μπορείς να το καταφέρεις.
Από εκλεγμένη δημοτική σύμβουλος στον δήμο Βόλβης το 2019 σε αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Πολιτικής Προστασίας & Ψηφιακής Διακυβέρνησης το 2023, καθώς και εκλεγμένη στις Βρυξέλλες στο πρόγραμμα Young Elected Politician, η κ. Σαλέπη έχει βρει το «μυστικό» της επιτυχίας!
Διαγνώστηκε με το σύνδρομο Asperger, το οποίο ανήκει στις διαταραχές του αυτιστικού φάσματος, μόλις πριν ένα χρόνο στις αρχές του 2022. Η διάγνωση της πρόσφερε τις απαντήσεις που «κρύβονταν» πίσω από συμπεριφορές και συνήθειές της, που μέσα της ενδεχομένως αποζητούσαν μια ερμηνεία.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού (02/04), η κ. Σαλέπη «μοιράστηκε» με την Karfitsa την ιστορία της, εξιστορώντας τις σκέψεις της όταν έλαβε την διάγνωση, επισημαίνοντας την αναγκαιότητα ορατότητας του αυτισμού με δράσεις και παρεμβάσεις που θα κάνουν τη ζωή παιδιών και ενηλίκων καλύτερη και παράλληλα δίνοντας ένα ξεχωριστό μήνυμα στα παιδιά με αυτισμό.
Πώς σας επηρέασε η διαγνωστική διαδικασία;
Η αλήθεια είναι πως σαν διαδικασία μου προκάλεσε άγχος, το οποίο όμως είχα και πριν την διαγνωστική διαδικασία. Η περίοδος που αντιλαμβανόμουν πλέον και εγώ και οι γύρω μου πως κάτι συμβαίνει, ήταν ιδιαίτερα αγχώδης και ειδικά όταν με συμβούλευσαν πως πρέπει να πάω σε κάποιον ειδικό για την διάγνωση. Δεν ανησυχούσα τόσο για το ποιο θα είναι το πόρισμα της διάγνωσης, όσο για το ότι έπρεπε η ψυχίατρος να αντιληφθεί τα συμπτώματα που είχα. Για εμένα, όταν συναντώ έναν άγνωστο άνθρωπο, μου προκαλεί άγχος η παρουσία του, οι ερωτήσεις και η έντονη βλεμματική επαφή κατά τη συζήτηση.
Πώς επηρεάζει την ζωή σας το σύνδρομο αυτό;
Την επηρεάζει πολύ. Την επηρεάζει και θετικά και αρνητικά. Για παράδειγμα, έχω θέμα ως προς την κοινωνικοποίηση μου και στις διαπροσωπικές μου σχέσεις. Δυσκολεύομαι πολύ, να γνωρίσω νέους ανθρώπους, να συναναστραφώ μαζί τους. Με δυσκολεύει πολύ η βλεμματική επαφή, οι χειραψίες και οι αγκαλιές. Ακολουθώ συγκεκριμένη διαδρομή από την οικία μου ως την εργασία μου και πολλές φορές αν χρειάζεται να αλλάξω διαδρομή λόγω πιθανών έργων, τότε είναι που παθαίνω….πανικό. Επίσης, ένα χαρακτηριστικό μου πολύ έντονο είναι η ακαταστασία στους χώρους όπου εργάζομαι ή διαμένω, καθώς δεν αφήνω κανέναν να πειράξει τα προσωπικά μου αντικείμενα. Δεν πρόκειται να φύγω από την εργασία μου εάν δεν τελειώσω μέχρι και την τελευταία δουλειά που έχω να κάνω, γεγονός που με εξαντλεί πολλές φορές.
Όσον αφορά τις διαπροσωπικές μου σχέσεις, υπάρχουν πολλές φορές που κάποιος που δεν με γνωρίζει θα με χαρακτηρίσει αγενή. Δυσκολεύομαι πολύ στην κατανόηση του προφορικού με τον γραπτό λόγο. Ο γραπτός λόγος είναι κάτι που με δυσκολεύει στην επικοινωνία μου με τους ανθρώπους, καθώς δεν αντιλαμβάνομαι πλήρως το ύφος του ομιλητή. Δεν είναι και τόσο θετικό αυτό, γιατί πολλοί συνομιλητές παρεξηγούνται είτε θεωρούν πως όντως παριστάνεις πως δεν καταλαβαίνεις.
Δεν είναι λίγες οι φορές που έχω ακούσει την εξής φράση: αν δεν καταλαβαίνεις τι γράφω, πήγαινε ξαναδιαβάσε το. Φράση που σε «κλειδώνει» ακόμα περισσότερο και σου στερεί το δικαίωμα να εξηγήσεις στον συνομιλητή σου πως δεν έχεις καταλάβει και αν μπορεί να επαναλάβει. Επίσης, με δυσκολεύει πολύ η παρουσία μου σε χώρους συνωστισμού, με αποτέλεσμα πολλές φορές να οδεύω σε κρίσεις πανικού.
Ωστόσο, αν εστιάσουμε στα θετικά, έχω πολύ καλή «φωτογραφική μνήμη», θυμάμαι πολύ εύκολα πληροφορίες που θα δω πρώτη φορά, καθώς έχω και υπερλεξία. Από πολύ μικρή ηλικία, γύρω στα 4 ετών, μπορούσα να αναγνώσω χωρίς να έχω διδαχτεί ανάγνωση. Η αφοσίωση μου στην δουλειά μου και το γεγονός ότι επικεντρώνομαι πολύ στο να ολοκληρώσω τα πάντα στην ώρα τους, είναι κάτι που μου προσφέρει ευχαρίστηση. Επίσης, είμαι πολύ καλή στις ακαδημαϊκές μου σπουδές, και όταν εννοώ καλή, εννοώ πως δεν έχει χρειαστεί ποτέ να καθίσω να διαβάσω πάνω από 1 ώρα. Θυμάμαι τα πάντα, είτε στις διαλέξεις είτε αν τα δω έστω μια φορά σε βιβλίο. Ωστόσο, εξακολουθούν να με δυσκολεύουν οι προφορικές εξετάσεις σε πανεπιστήμια.
Υπήρξαν σημάδια που σας έδιναν την εντύπωση ότι έχετε το συγκεκριμένο σύνδρομο;
Ναι υπήρχαν σημάδια. Οι γύρω μου τα καταλάβαιναν πιο εύκολα και συγκεκριμένα η αδερφή μου, που ασχολείται με την εργοθεραπεία. Σημάδια, όπως επαναληπτικές κινήσεις και μετακινήσεις, συγκεκριμένες συνήθειες (κάθε μεσημέρι πρέπει οπωσδήποτε για μια ώρα να ακούσω μουσική όπου και αν βρίσκομαι), η σύγχυση που επικρατεί στα προσωπικά μου αντικείμενα, η σύγχυση στον προφορικό και γραπτό μου λόγο, οι παρέες μου που είναι απόλυτα περιορισμένες, οι κινήσεις του σώματος (χειραψίες, αγκαλιές) και πολλά άλλα, που οδήγησαν στην διάγνωση μου.
Πιστεύετε επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο σας έβλεπαν οι άνθρωποι γύρω σας;
Δεν θεωρώ ότι έχει επηρεάσει τον τρόπο που με βλέπουν οι άνθρωποι γύρω μου. Όπως με έβλεπαν έτσι εξακολουθούν να με βλέπουν και τώρα. Ίσως τώρα να τους είναι πιο εύκολο να δικαιολογήσουν κάποιες συμπεριφορές μου και συνήθειες μου ίσως και όχι, μιας και δεν είναι υποχρεωμένοι να καταλάβουν.
Έχετε βιώσει ποτέ bullying;
Bullying δεν θα το έλεγα. Έχω ακούσει φράσεις όμως όπως το: τέτοια σημάδια έχουμε και εμείς άρα όλοι μας έχουμε λίγο αυτισμό, αν δεν καταλαβαίνεις τι λέω, πήγαινε να το ξαναδιαβάσεις, τι έχεις πάθει με την ώρα που δίνουμε ραντεβού και τι έγινε αν αργήσω πέντε λεπτά, είσαι πάντα αγέλαστη και αγενής. Φράσεις που δεν θα τις έλεγα bullying, γιατί δεν υπήρξαν συστηματικά από ανθρώπους, αλλά είναι φράσεις που δεν θα έπρεπε να λέγονται σε καμία περίπτωση γενικότερα σε έναν άνθρωπο και ειδικότερα σε έναν αυτιστικό.
Πώς προέκυψε η ενασχόλησή σας με την αυτοδιοίκηση;
Η ενασχόληση μου με την τοπική αυτοδιοίκηση ξεκίνησε από τα φοιτητικά μου χρόνια. Είμαι απόφοιτη του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και έχω πραγματοποιήσει δύο μεταπτυχιακά. Το πρώτο στο Frederick University of Cyprus με θέμα την Δημόσια Διοίκηση και Πολιτική και το δεύτερο στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με θέμα Τουρισμός και Τοπική Ανάπτυξη. Επίσης έχω ολοκληρώσει αρκετά επιμορφωτικά σεμινάρια τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Είναι το πάθος μου η πολιτική. Μου αρέσει πολύ να προσφέρω αυτά που γνωρίζω, αλλά παράλληλα και να μαθαίνω πράγματα που δεν γνωρίζω. Ξεκίνησα να συμμετέχω εθελοντικά σε προσομοιώσεις δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου στην Κομοτηνή και θεωρώ πως ήταν το έναυσμα να ασχοληθώ ακόμα πιο σοβαρά με τις σπουδές μου. Η ενασχόληση μου υπάγεται και στις Βρυξέλλες όπου εκπροσωπώ την Ελλάδα και τον Δήμο Βόλβης, καθώς είμαι Πρέσβειρα του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το Κλίμα για την Ελλάδα. Στόχος μου είναι να κατέβω ως Δήμαρχος στον δήμο μου σε κάποια χρόνια.
Τι επιδιώκετε ή επιθυμείτε να πετύχετε μέσα από την ενασχόλησή σας με την πολιτική;
Επιδιώκω να προσφέρω τα μέγιστα που γνωρίζω και μπορώ. Ο πολιτικός από θέση ισχύος, θα πρέπει να μπορεί να ανταπεξέλθει στις ανάγκες των δημοτών του. Να αντιληφθεί και να δώσει λύσεις σε ζητήματα που απασχολούν την καθημερινότητα των δημοτών. Στόχος μου είναι η παροχή κινήτρων στους νέους ανθρώπους, ώστε να ασχοληθούν και εκείνοι με τα κοινά. Θεωρώ πως όλοι οι νέοι μπορούν να ασχολούνται ενεργά με τα κοινά είτε μέσω της εκλογής τους, είτε μέσω της συμμετοχής τους έστω σε κάποιο δημοτικό συμβούλιο Νέων. Η πολιτική πρέπει να μας απασχολεί ΟΛΟΥΣ.
Ποιες είναι οι δράσεις που μπορούν να γίνουν σε εθνικό αλλά και τοπικό επίπεδο για παιδιά και ενήλικες στο φάσμα του αυτισμού;
Είχα επισκεφτεί προσωπικά την Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κα Δόμνα Μιχαηλίδου στις 30 Μαρτίου το 2022. Της πρότεινα κάποιες δράσεις και παρεμβάσεις που μπορούν να επιτευχθούν τόσο στην χώρα μας όσο και στην τοπική αυτοδιοίκηση.
- Παιδοψυχολόγοι και αναπτυξιολόγοι και άλλοι ειδικοί επιστήμονες που θα ενσωματώνονται στη λειτουργία των βρεφονηπιακών σταθμών.
- Εκπόνηση εξειδικευμένων προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης ειδικά διαμορφωμένων για άτομα στο φάσμα του αυτισμού και στοχευμένη διασύνδεση των ατόμων αυτών με την αγορά εργασίας.
- Ενίσχυση της αυτόνομης ή υποστηριζόμενης διαβίωσης. Βασική προϋπόθεση για την Αυτόνομη Διαβίωση είναι να υπάρχουν μια σειρά από μέτρα, όπως η παροχή υπηρεσιών από Προσωπικούς Βοηθούς.
- Εφαρμογή της πρωτοβουλίας DuoDay στην τοπική αυτοδιοίκηση (ημέρα που ιδιωτικές εταιρείες, δημόσιοι φορείς και απλοί πολίτες ανοίγουν τις πόρτες τους για άτομα με νοητικές και συναισθηματικές αναπηρίες).
- Το παράδειγμα του αεροδρομίου Δουβλίνου (ειδικό χώρο για τα άτομα αυτισμού που έχει ως στόχο την μείωση του άγχους λόγω πολυκοσμίας, σκυλιά εκπαιδευμένα για τη διαχείριση του άγχους).
- Δημιουργία hackathon για την επιμόρφωση υπαλλήλων και προϊσταμένων στους χώρους εργασίας και στην τοπική αυτοδιοίκηση για τη διαχείριση των ατόμων που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού).
- Διανομή Sunflower lanyard κάρτας.
- Χρηματοδοτικά εργαλεία προς τους α’ & β’ βαθμούς τοπικής αυτοδιοίκησης για δράσεις και συνεργασίες με φορείς για το φάσμα του αυτισμού.
- Καθιέρωση ενός φεστιβάλ ή μιας καμπάνιας ευαισθητοποίησης για τον αυτισμό και πλαίσιο δράσεων όλο τον χρόνο και ειδικά στα σχολεία.
- Επιμόρφωση δασκάλων και καθηγητών για το φάσμα του αυτισμού και πρόσληψη τους σε σχολεία.
- Runforautism στους δήμους και στις περιφέρειες.
- Η 2 Απριλίου να καθιερωθεί ως ημέρα όπου θα εργαστούν συμβολικά σε κάποια καταστήματα άτομα που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού.
Τι μήνυμα θα δίνατε σε ένα παιδί που βρίσκεται στο φάσμα το αυτισμού;
Να μην τα παρατήσει ποτέ ό,τι και αν ακούει, όπως και αν του συμπεριφέρονται. Δεν είναι εύκολο να ανήκεις στο φάσμα του αυτισμού. Εάν έχεις αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας όπως είμαι εγώ, τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Δυστυχώς όμως πολλά παιδιά και ενήλικες δυσκολεύονται περισσότερο. Μέσω της εργοθεραπείας και της ψυχοθεραπείας που κάνω και εγώ, μπορούν να βελτιώσουν την ζωή τους και την καθημερινότητα τους.
