fbpx

, Σάββατο
18 Ιανουαρίου 2025

search icon search icon

Η ανθρωπογεωγραφία των τουρκικών εκλογών

Ο κύβος ερρίφθη με τον Τούρκο πρόεδρο ΡετζέπΤαγίπ Ερντογάν να «σημαδεύει» τις κάλπες στα μέσα του ερχόμενου Μαΐου. Τουλάχιστον αυτό φάνηκε από τη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του AKP, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Ερντογάν έδειξε τη 14η Μαΐου επαναλαμβάνοντας μια δήλωση που είχε κάνει και πριν από λίγες ημέρες.

Του ΜΙΛΤΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΗ

«Στις 14 Μαΐου 1950, ο αείμνηστος ΑντνάνΜεντερές είπε “φτάνει πια” και βγήκε από την κάλπη με μεγάλη νίκη», είπε και έστειλε σαφές μήνυμα προσθέτοντας: «Ζητάμε τη στήριξη του έθνους μας το 2023 λέγοντας “φτάνει”. Ο λόγος, η απόφαση και το μέλλον ανήκουν στο έθνος».

Ο Τούρκος πρόεδρος έχει κάνει τα πάντα τους τελευταίους μήνες για να ανέβει στις δημοσκοπήσεις, ακολουθώντας όσο το δυνατόν πιο εθνικιστική ατζέντα, ειδικά απέναντι στη χώρα μας, εξαπολύοντας ακόμη και απειλές πολέμου. Ηκατάσταση,όμως, για τον ισχυρό Τούρκο ηγέτη όσον αφορά τις εκλογές δεν είναι καλή, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν πως απειλείται να χάσει την τελευταία του θητεία στην «καυτή» θέση του προέδρου της χώρας.

Θα είναι, λοιπόν, ο ΡετζέπΤαγίπ Ερντογάν ο μεγάλος νικητής ή ο μεγάλος χαμένος των εκλογών στην Τουρκία το 2023; Άραγε, ποιος θα μπορούσε να σταθεί απέναντί του με αξιώσεις και να διεκδικήσει την απομάκρυνσή του από τον προεδρικό θώκο;

Οι δημοσκοπήσεις είναι ξεκάθαρες το τελευταίο διάστημα. Αν γίνονταν σήμερα εκλογές για νέο πρόεδρο της Τουρκίας, τον ΡετζέπΤαγίπ Ερντογάν θα ψήφιζε το 40,1% των Τούρκων, ενώ το ποσοστό εκείνων που δεν θα τον ψήφιζαν ανέρχεται στο 45,1% και των αναποφάσιστων στο 14,8%.

Το στοίχημα της οικονομίας

Ήταν το 2002 όταν ο ΡετζέπΤαγίπ Ερντογάν ήρθε στην εξουσία όντας τότε σχεδόν «παιδί». Η χώρα αντιμετώπιζε αρκετά σοβαρό πρόβλημα στην οικονομία-όπως και σήμερα. Ο Ερντογάν σηματοδότησε την ελπίδα του πολιτικού κατεστημένου και έκανε τους Τούρκους πολίτες να πιστέψουν στο όραμα που παρουσίαζε.

Έπειτα από 21 χρόνια, η κατάσταση στη γείτονα δεν έχει αλλάξει. Η τουρκική λίρα έχει βυθιστεί, μαζί με την οικονομία. Αρκετοί είναι εκείνοι που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ο Ερντογάν χάνει υποστηρικτές στο εσωτερικό της χώρας, ενώ στη διεθνή σκακιέρα παίζει ένα περίεργο παιχνίδι μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας. Ο ίδιος έχει επιδοθεί σε ένα σκληρό «μπραντεφερ» και με την Ελλάδα, την οποία απειλεί συχνά πυκνά με πόλεμο.

Ο βασικότερος αντίπαλος στις επερχόμενες εκλογές φαίνεται πως είναι η οικονομία, με τον πληθωρισμό στη χώρα να καλπάζει, γεγονός που τον δυσκολεύει σε σημαντικό βαθμό τα τελευταία χρόνια της θητείας του. Η συμμαχία έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης που έχει σχηματιστεί κατά του προέδρου Ερντογάν, υπό την ηγεσία του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP) στο οποίο ανήκει ο Ιμάμογλου, δεν έχει αποφασίσει ακόμη ποιος θα είναι ο υποψήφιός της στις προεδρικές εκλογές.

Γιατί ο Εκρέμ Ιμάμογλου αποτελεί «κόκκινο πανί» για τον Ταγίπ

Ένας από τους πιο δημοφιλείς πολιτικούς αυτή τη στιγμή στην Τουρκία είναι ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος φαίνεται πως συνιστά τον πιο βασικό αντίπαλο του ΡετζέπΤαγίπ Ερντογάν. Ο Ιμάμογλου διώχθηκε από δικαστήριο για δηλώσεις που είχε κάνει, όπως ακριβώς και ο Ερντογάν πριν από αρκετά χρόνια, γεγονός που δημιούργησε ένα τεράστιο κύμα συμπαράστασης προς το πρόσωπό του.

Η καταδίκη του αφορούσε σχόλιο σε ομιλία του το 2019, όταν είπε πως αυτοί που ακύρωσαν τις τοπικές εκλογές που είχαν διεξαχθεί τότε στην Κωνσταντινούπολη (2019) ήταν «ανόητοι». Πριν από λίγες ημέρες μάζεψε 25.000 άτομα σε μια μεγάλη συγκέντρωση, ενώ είναι ιδιαίτερα συμπαθής στο εξωτερικό, όπου έχει αναπτύξει σχέσεις και μπορεί να…γιατρέψει τις πληγές που έχει ανοίξει ο Ερντογάν.

Ο Ιμάμογλου φαίνεται πως αποτελεί «κόκκινο πανί» για τον Ερντογάν. Ο λόγος δεν είναι άλλος από το γεγονός πως το 2019, όταν στηριζόταν από το τουρκικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, επικράτησε έναντι του ΜπιναλίΓιλντιρίμ, πρώην πρωθυπουργού και υποψηφίου με το κυβερνών AKP, στις εκλογές για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης. Ήταν η πρώτη φορά που το κόμμα του ΡετζέπΤαγίπ Ερντογάν έχανε την κυριαρχία του, ύστερα από 20 χρόνια, στη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας.

Η Μεράλ Ακσενέρ θέλει να στείλει στη… σύνταξη τον «σουλτάνο»

Ακόμη ένα «αγκάθι» στον δρόμο του Ερντογάν για τη νέα θητεία του είναι η πρόεδρος του Καλού Κόμματος Μεράλ Ακσενέρ. «Κύριε Ερντογάν, εσύ μην κουράζεις τον εαυτό σου, το ανακοινώνω ξεκάθαρα. Τους επόμενους πέντε μήνες δεν υπάρχει καμία ημερομηνία που θα μπορούσες να επανεκλεγείς. Προσπάθησε όσο θέλεις!», είπε πριν από λίγες ημέρες η Ακσενέρ και συνέχισε: «Και σήμερα να γίνουν οι εκλογές και τον επόμενο μήνα, δεν υπάρχει καμία άλλη επιλογή στην κάλπη για σένα εκτός από τη συνταξιοδότηση.

Έστω τους τελευταίους αυτούς πέντε μήνες προσπάθησε να κάνεις κάτι καλό. Η θητεία σου στην προεδρία ήταν κακή, έστω να είναι καλή η τελετή της αποχώρησής σου. Να, έστω και τώρα, αφού έβγαλες πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης, τον υπουργό Οικονομικών Νεμπατί να τον στείλεις στη σύνταξη».

Κατά το παρελθόν η Ακσενέρ υπηρέτησε ως υπουργός Εσωτερικών και αντιπρόεδρος του Κοινοβουλίου. Το 2016 ηγήθηκε της αντιπολίτευσης μέσα στο Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) εναντίον του ηγέτη ΝτεβλέτΜπαχτσελί. Στις 25 Οκτωβρίου 2017 ίδρυσε το Καλό Κόμμα, του οποίου είναι ηγέτιδα. Είναι μία από τις γυναίκες που μισεί ο Ερντογάν λόγω της αυστηρής κριτικής που του έχει ασκήσει τα τελευταία χρόνια.

Η συμπάθεια αριστερών και δεξιών στον Μανσούρ Γιαβάς

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως και ο δήμαρχος της Άγκυρας συνιστά έναν από τους βασικότερους «πονοκεφάλους» για τον Ερντογάν για τις επερχόμενες τουρκικές εκλογές που όλα δείχνουν πως έχουν «κλειδώσει» για τα μέσα Μαΐου. Ο κεμαλιστής Μανσούρ Γιαβάς απειλεί να «εκθρονίσει»τον Ερντογάν. Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο βιογραφικό του, καταλαβαίνει γιατί είναι αρεστός σε μεγάλο ποσοστό στην Τουρκία. Είναι γόνος οικογένειας της εργατικής τάξης.

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Μπεϊπαζάρ, μια μικρή πόλη κάπου 100 χλμ. δυτικά της Άγκυρας. Για χρόνια ακολούθησε νομική καριέρα, αλλά το 1999 τον κέρδισε η πολιτική, οπότε και εξελέγη δήμαρχος με το εθνικιστικό ΜΗP. Το 2013 αποχώρησε από το ακροδεξιό κόμμα και προσχώρησε στο CHP, με το οποίο κατάφερε να διεκδικήσει το 2014 τη θέση του δημάρχου της Άγκυρας. Στα υπέρ του είναι η στήριξη που του δείχνει ένα περίεργο κράμα από δεξιούς και αριστερούς ψηφοφόρους και η μάχη που έδωσε για τη διαχείριση της πανδημίας αλλά και την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Ο δημοφιλής εντός και εκτός χώρας Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου

Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου είναι Τούρκος σοσιαλδημοκράτης πολιτικός και ένα από τα πρόσωπα τα οποία επίσης φοβάται ο Ερντογάν. Από το 2010 είναι ηγέτης τουCHPκαι αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Έγινε αρχηγός της Κοινοβουλευτικής Ομάδας το 2002, όταν και εξελέγη στις γενικές εκλογές. Επτά χρόνια αργότερα προτάθηκε από το κόμμα του για δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, αλλά έχασε με διαφορά επτά μονάδων από το κόμμα του Ερντογάν.

Στο εσωτερικό της Τουρκίας πολλοί του καταλογίζουν πως δεν έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα κοσμικόδημοκρατικό αφήγημα, το οποίο θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει το αντίβαρο στην πολιτική του Ερντογάν. Στο εξωτερικό και στο εσωτερικό της Τουρκίας είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, καθώς έχει καταφέρει να συνδυάσει το κοσμικό στοιχείο του κόμματός του με τον σεβασμό στη θρησκεία.

Πού ποντάρουν οι μονομάχοι

Όσο πλησιάζει ο χρόνος των εκλογών, τελειώνει και αυτός της αντιπολίτευσης για επιλογή του υποψηφίου των έξι κομμάτων για την ελευθερία κατά του Ταγίπ Ερντογάν και του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Μια επιλογή που θα κρίνει πολλά, όχι μόνο για το μέλλον της Τουρκίας αλλά και για την εξωτερική πολιτική που θα ακολουθήσει η χώρα σε όλα τα επίπεδα.

Τουρκικές εκτιμήσειςαναφέρουν πως τα στοιχεία τα οποία θα μετρήσουν αποφασιστικά για την τελική επιλογή είναι από τη μία μεριά η δικαστική εκκρεμότητα που υπάρχει με τον Ιμάμογλου και από την άλλη η ασάφεια αναφορικά με τις συνολικές θέσεις και το επιτελείο του Γιαβάς σε περίπτωση που εκλεγεί πρόεδρος.

Είναι πασιφανές πως ο επικεφαλής τουCHPΚεμάλΚιλιτσντάρογλουέχει δηλώσει προς… πάσα κατεύθυνση πως εκείνος θα έπρεπε να είναι ο πολιτικός που θα αναλάβει να αναμετρηθεί με τον ΡετζέπΤαγίπ Ερντογάν, καθώς είναι ο ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος ανάμεσα στα έξι της αντιπολίτευσης.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ POLITICAL

Ακολουθήστε τη Karfitsa στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον κόσμο.