«Δεν σκοτώνουν οι σεισμοί, οι ανθρώπινες κατασκευές σκοτώνουν»
Έντονη προειδοποίηση για την αναγκαιότητα ενίσχυσης της αντισεισμικής θωράκισης των κατασκευών στη χώρα απευθύνει ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ, Κώστας Παπαζάχος.
Όπως επισημαίνει σε δήλωσή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «δεν σκοτώνουν οι σεισμοί, οι ανθρώπινες κατασκευές σκοτώνουν», υπογραμμίζοντας πως κανένα σημείο της Ελλάδας δεν είναι απαλλαγμένο από τη σεισμικότητα.
Ο κ. Παπαζάχος αναφέρει ότι περιοχές με μικρή φαινομενική δραστηριότητα συχνά κρύβουν μεγαλύτερους κινδύνους, καθώς οι κάτοικοί τους τείνουν να εφησυχάζουν. «Η ασφάλεια δεν αφορά το αν θα γίνει σεισμός, αλλά το πώς έχει κατασκευαστεί το κτίριο», εξηγεί, επαναλαμβάνοντας τη διαπίστωση πως η τελική ευθύνη βαρύνει, σε μεγάλο βαθμό, τους ίδιους τους ανθρώπους και τις επιλογές τους στη δόμηση.
Σημαντικές βελτιώσεις στη δόμηση, αλλά με περιθώρια ανάπτυξης
Σχετικά με τη θωράκιση του ελληνικού χώρου, ο καθηγητής διαπιστώνει σημαντική πρόοδο σε σύγκριση με το παρελθόν. «Το επίπεδο της δόμησης στη χώρα μας βελτιώνεται συνεχώς. Παλαιότερα κτίρια αντικαθίστανται από νεότερα και σαφέστατα πιο ανθεκτικά, ενώ οι τεχνικές προδιαγραφές και οι αντισεισμικοί κανονισμοί γίνονται αυστηρότεροι», σχολιάζει. Ωστόσο, αναγνωρίζει πως παραμένουν ακόμη προβληματικές κατασκευές και πως η αυθαίρετη δόμηση εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα.
Όπως τονίζει ο ίδιος, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο ισχυρός σεισμός των 6,3 Ρίχτερ στο χωριό Βρίσα της Λέσβου το 2017: «Τα παραδοσιακά κτίρια κατέρρευσαν, ενώ τα σύγχρονα κτίρια της περιοχής έμειναν αλώβητα. Αυτό επιβεβαιώνει ότι οι νεότερες κατασκευές είναι σαφώς πιο ασφαλείς».
Η σημασία των ασκήσεων ετοιμότητας
Συνεχίζοντας, αναφέρει πως τα προγράμματα ασκήσεων ετοιμότητας σεισμού στα σχολεία και στους δημόσιους χώρους εφαρμόζονται συστηματικά και αποτελεσματικά, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, την ανάγκη επέκτασής τους σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και τομείς με χαμηλότερα επίπεδα προετοιμασίας. Ο κ. Παπαζάχος εξηγεί πως «οι τακτικές ασκήσεις εξοικειώνουν τους πολίτες στη σωστή αντίδραση. Αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο, καθώς σε περίπτωση σεισμού ο χρόνος αντίδρασης είναι ελάχιστος».
Προτάσεις για ενίσχυση της πρόληψης και παρακολούθησης
Σε σχέση με τις προτάσεις των σεισμολόγων προς την Πολιτεία, εκφράζει μια συγκρατημένη αισιοδοξία: «Γίνονται θετικά βήματα, με βελτίωση των δικτύων και των αντισεισμικών κανονισμών, έστω και με αργούς ρυθμούς. Είναι σημαντικό να ενισχυθούν οι επενδύσεις σε ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους ώστε να αποδώσουν τα μέγιστα οι σχετικές πρωτοβουλίες».
Ηρεμία στην Εύβοια και στη Σαντορίνη
Αναφορικά με τον πρόσφατο σεισμό 5,2 Ρίχτερ στη Νότια Εύβοια, ο καθηγητής Παπαζάχος επισημαίνει πως «δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας». Όπως εξηγεί, η περιοχή χαρακτηρίζεται από χαμηλή σεισμική δραστηριότητα και το γεγονός ότι έγινε αισθητός σχετίζεται κυρίως με την εγγύτητά του σε μεγάλα αστικά κέντρα.
Για τη Σαντορίνη, ο καθηγητής σημειώνει ότι η σεισμική δραστηριότητα έχει επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα μετά την έντονη κρίση των προηγούμενων χρόνων. «Η ακολουθία των σεισμών θα συνεχιστεί για χρόνια, αλλά τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα έχουν πλέον εκτονωθεί», συμπεραίνει.