Μετά το σερί των ρεκόρ στον τουρισμό και τις πάνω από 40 εκατ. αφίξεις το 2024, ο ελληνικός τουριστικός κλάδος μπαίνει σε φάση συγκρατημένης αισιοδοξίας για το 2025, αλλά με το βλέμμα ήδη στραμμένο στα δομικά ζητήματα που αναδύονται και θα γίνουν πιο εμφανή από το 2026 και μετά.
Το μήνυμα αυτό αναδείχθηκε από την πρόσφατη κλειστή συνεδρίαση του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), με κεντρικά ζητήματα τις υποδομές, τον χωροταξικό σχεδιασμό, την ανταποδοτικότητα, την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα.
Υποδομές, η πρώτη μεγάλη πρόκληση
Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Παράσχης έθεσε χαρακτηριστικά παραδείγματα:
-
Αναβάθμιση λιμενικών υποδομών, με αφορμή τα προβλήματα που αναδείχθηκαν στο brand της Σαντορίνης.
-
Ανάγκη για εκθεσιακές και συνεδριακές υποδομές στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, για να ενισχυθεί ο τομέας MICE (Meetings, Incentives, Conferences & Exhibitions).
-
Αναβάθμιση των υπηρεσιών αεροναυτιλίας, που επηρεάζουν άμεσα το 66% του εισερχόμενου τουρισμού.
Όπως τόνισε ο κ. Παράσχης, «ενώ οι ιδιωτικές επενδύσεις προχωρούν, οι δημόσιες υποδομές καθυστερούν» και απαιτούνται στοχευμένες παρεμβάσεις σε λιμάνια, μαρίνες, οδικά δίκτυα, ύδρευση, αποχέτευση, διαχείριση απορριμμάτων και ενέργειας.
Ρεαλιστική αποτίμηση και στρατηγική στροφή
Ο πρόεδρος της AEGEAN, Ευτύχης Βασιλάκης, υπογράμμισε ότι οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης των τελευταίων ετών δεν είναι πλέον δεδομένοι. Όσο αυτοί επιβραδύνονται, τα υπάρχοντα προβλήματα θα αναδύονται πιο έντονα.
Απέναντι στις κριτικές για μονοκαλλιέργεια του τουρισμού, σημείωσε ότι «ο τουρισμός προσφέρει σημαντικά οφέλη σε πολλούς κλάδους της οικονομίας και βελτιώνει την καθημερινότητα των πολιτών, εφόσον τα τέλη επιστρέφουν στις τοπικές κοινωνίες».
Στο επιχειρησιακό επίπεδο, η AEGEAN μεγαλώνει, παραλαμβάνοντας φέτος 6 νέα αεροσκάφη και προσθέτοντας 1,5 εκατ. νέες θέσεις, ενώ ετοιμάζεται για το 2026 με νέα, μεγαλύτερης εμβέλειας αεροπλάνα για αγορές όπου η Ελλάδα δεν έχει σήμερα επαρκή πρόσβαση.
Στρατηγική επένδυση σε ψηφιακές υπηρεσίες και νέες αγορές
Ο CEO της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, επεσήμανε ότι οι τράπεζες χρηματοδοτούν ενεργά τις ιδιωτικές επενδύσεις στον τουρισμό, αλλά ταυτόχρονα είναι αναγκαίο να προχωρήσουν και τα έργα δημόσιων υποδομών, ώστε να βελτιώνεται η τουριστική εμπειρία και να αμβλύνονται οι αρνητικές επιπτώσεις από τη μεγέθυνση του κλάδου.
Έκανε ειδική αναφορά στην αγορά της Ινδίας, που αναδύεται και προσφέρει νέες ευκαιρίες για τον ελληνικό τουρισμό.
Στο κομμάτι της ψηφιακής εμπειρίας, ο Λυκούργος Αντωνόπουλος από τον ΟΤΕ τόνισε ότι η τεχνολογία είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι του ταξιδιού — από την online κράτηση έως την αξιόπιστη συνδεσιμότητα στη διάρκεια της επίσκεψης.
Το ζητούμενο: βιώσιμη ευημερία και νέα στρατηγική
Ο πρόεδρος του ΙΝΣΕΤΕ, Γιώργος Βερνίκος, ανέφερε ότι ο τουριστικός κλάδος «δεν λαμβάνει την αντίστοιχη βοήθεια που του αναλογεί», καθώς αντιμετωπίζει:
-
Αυξημένο κόστος λειτουργίας,
-
Γραφειοκρατικές απαιτήσεις,
-
Προβλήματα σε εργασιακές σχέσεις, μεταναστευτικό και στεγαστικό.
Ο γενικός διευθυντής του ΙΝΣΕΤΕ, Ηλίας Κικίλιας, επεσήμανε την έλλειψη συνολικής στρατηγικής και προειδοποίησε ότι χωρίς αυτήν, η χώρα δεν μπορεί να πάει μακριά.
Τέλος, η πρόεδρος της Marketing Greece, Ιωάννα Δρέττα, έθεσε το κρίσιμο ερώτημα: «Πώς μετατρέπουμε την τουριστική επιτυχία σε βιώσιμη ευημερία για όλους;» και υπογράμμισε τις προκλήσεις που έρχονται:
-
Κλιματική κρίση,
-
Γεωπολιτική αστάθεια,
-
Νέα τεχνολογία και μεταβαλλόμενες προσδοκίες των ταξιδιωτών.
Ο ελληνικός τουρισμός μπαίνει σε φάση ωρίμανσης και στρατηγικής αναδιάταξης. Το ερώτημα δεν είναι πλέον αν θα προσελκύσει τουρίστες — αλλά πώς θα διαχειριστεί την επιτυχία του με όρους βιωσιμότητας και κοινωνικής ανταποδοτικότητας.
Οι ιδιωτικές επενδύσεις τρέχουν, αλλά το στοίχημα είναι αν το κράτος και οι τοπικές κοινωνίες θα μπορέσουν να ακολουθήσουν — με υποδομές, θεσμικό πλαίσιο και ψηφιακή ωριμότητα αντάξια του σύγχρονου παγκόσμιου τουριστικού περιβάλλοντος.