, Τρίτη
21 Μαρτίου 2023

Όσα πρέπει να γνωρίζουμε για το γλαύκωμα

Το γλαύκωμα είναι μία από τις κύριες αιτίες τύφλωσης. Εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να προκαλέσει μη αναστρέψιμες βλάβες στην όραση. Ακόμα και με την κατάλληλη θεραπεία, ποσοστό 10-15% των ασθενών βιώνουν κάποια απώλεια όρασης. Υπολογίζεται ότι παγκοσμίως σχεδόν οι μισοί πάσχοντες έχουν χάσει την όρασή τους εξαιτίας του. Ο Ιανουάριος είναι μήνας ενημέρωσης για το γλαύκωμα.

Πρόκειται για μια συχνή πάθηση των ματιών που μπορεί να απειλήσει την όραση. Υπολογίζεται ότι 76 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από αυτό, αλλά ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι θα αυξηθεί στα 111 εκατομμύρια έως το 2040. «Μολονότι όμως είναι τόσο συχνό, πολλοί δεν αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητά του, ούτε γνωρίζουν εάν κινδυνεύουν. Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι ένας στους δύο ασθενείς δεν γνωρίζει ότι πάσχει από αυτό», επισημαίνει ο δρ Αναστάσιος Κανελλόπουλος, χειρουργός-οφθαλμίατρος, καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, ο οποίος εξηγεί ποια βασικά δεδομένα πρέπει όλοι να γνωρίζουμε.

Προκαλεί βλάβες στο οπτικό νεύρο. Το οπτικό νεύρο είναι ένα «καλώδιο» που αποτελείται από σχεδόν ένα εκατομμύριο νευρικές ίνες. Αρχίζει από το οπίσθιο τμήμα του οφθαλμού και μεταδίδει τα οπτικά ερεθίσματα από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα στον εγκέφαλο, για να μετατραπούν σε εικόνες. Το γλαύκωμα καταστρέφει προοδευτικά τις ίνες του οπτικού νεύρου. Οι βλάβες που προκαλεί, για λόγους οι οποίοι ακόμα δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως, συνήθως σχετίζονται με αυξημένη πίεση στο εσωτερικό του ματιού (ενδοφθάλμια πίεση).

Το γλαύκωμα δεν μπορεί να ιαθεί. Αν και υπάρχουν μέθοδοι που επιβραδύνουν την εξέλιξή του, το γλαύκωμα δεν μπορεί να ιαθεί. Μπορεί όμως να εμποδιστεί η περαιτέρω βλάβη της όρασης.

Το γλαύκωμα συχνά είναι κληρονομικό. Τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος διατρέχουν τέσσερις έως εννέα φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να το αναπτύξουν και οι ίδιοι σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους χωρίς συγγενείς με τη νόσο. Ο κίνδυνος για γλαύκωμα αυξάνεται μετά την ηλικία των 45 ετών. Σε σπάνιες περιπτώσεις παρατηρείται και σε βρέφη (περίπου 1 στα 10.000 γεννιέται με γλαύκωμα) ή μικρά παιδιά. Αυξημένο κίνδυνο να το εκδηλώσουν διατρέχουν επίσης όσοι έχουν υψηλή ενδοφθάλμια πίεση, όσοι κάνουν μακροχρόνια χρήση στεροειδών (κορτιζόνης) ακόμα και αν είναι εισπνεόμενη (πχ, για το άσθμα), τα άτομα με ιστορικό τραυματισμού ή εγχείρησης στο μάτι, όσοι έχουν υψηλή μυωπία (αυξάνει κατά 60% τον κίνδυνο, σε σύγκριση με τα άτομα με φυσιολογική όραση) και οι πάσχοντες από ορισμένα νοσήματα (σακχαρώδη διαβήτη, αρτηριακή υπέρταση, ημικρανίες, δρεπανοκυτταρική νόσο). Δεν προκαλεί προειδοποιητικά συμπτώματα. 

«Σιωπηλός κλέφτης» 

Το γλαύκωμα ανοικτής γωνίας, από το οποίο πάσχει το 95% των ασθενών, στα αρχικά στάδιά του δεν προκαλεί συμπτώματα. Για αυτό τον λόγο συχνά αποκαλείται «σιωπηλός κλέφτης» της όρασης. Μερικές φορές είναι επείγον περιστατικό. Το γλαύκωμα κλειστής γωνίας, που είναι η δεύτερη συχνότερη μορφή της νόσου, κάποιες φορές προκαλεί οξέα συμπτώματα, όπως έντονο πόνο στο μάτι ή στο μέτωπο, θολωμένη ή μειωμένη όραση, ναυτία και έμετο ή/και άλως («φωτοστέφανα») γύρω από τα φώτα. Αυτού του είδους τα συμπτώματα είναι επείγον περιστατικό και πρέπει να αξιολογούνται αμέσως από τον οφθαλμίατρο.

Ο τακτικός έλεγχος είναι απαραίτητος για έγκαιρη διάγνωση. Στο πλαίσιο του ελέγχου ο οφθαλμίατρος θα μετρήσει, μεταξύ άλλων, την ενδοφθάλμια πίεση (τονομέτρηση).

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ POLITICAL