Το να πηγαίνει κανείς για ύπνο δεν είναι πλέον τόσο απλό. Η νέα τάση του “sleepmaxxing”, που κυριαρχεί στο TikTok προτείνει πολύπλοκες τελετουργίες ύπνου που περιλαμβάνουν συμπληρώματα, ειδικές τροφές, εφαρμογές, τεχνολογικά gadgets και συγκεκριμένες ρουτίνες.
Ο όρος “sleepmaxxing” αναφέρεται στη μέγιστη βελτιστοποίηση του ύπνου, μέσω μιας σειράς πρακτικών που υποτίθεται ότι βελτιώνουν την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου. Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι πολλές από αυτές τις πρακτικές είναι είτε αναποτελεσματικές είτε δυνητικά επιβλαβείς.
Τι λένε οι επιστήμονες – Ποιες τεχνικές όντως βοηθούν;
Οι γιατροί τονίζουν ότι ο καλός ύπνος δεν είναι τόσο περίπλοκος όσο τον παρουσιάζει το sleepmaxxing. Οι βασικές πρακτικές που έχουν επιστημονική βάση περιλαμβάνουν:
- Ένα δροσερό, σκοτεινό και ήσυχο δωμάτιο με θερμοκρασία 15-19°C. Το σώμα προετοιμάζεται για ύπνο μειώνοντας τη θερμοκρασία του, επομένως ένα κρύο περιβάλλον το βοηθά να χαλαρώσει.
- Περιορισμός της χρήσης οθονών και μπλε φωτός πριν από τον ύπνο. Το φως αυτό αναστέλλει την παραγωγή μελατονίνης, της ορμόνης που ρυθμίζει τον ύπνο.
- Αποφυγή καφεΐνης και αλκοόλ λίγες ώρες πριν τον ύπνο. Αν και πολλοί πιστεύουν ότι το αλκοόλ βοηθά στον ύπνο, στην πραγματικότητα προκαλεί διακοπές στον ύπνο και μειώνει τη συνολική του ποιότητα.
- Σταθερό ωράριο ύπνου. Η συνήθεια του να κοιμάται και να ξυπνά κανείς την ίδια ώρα κάθε μέρα ρυθμίζει το βιολογικό ρολόι και διευκολύνει τον ύπνο.
Οι αμφιλεγόμενες τεχνικές του sleepmaxxing – Τι να προσέξετε
- Εφαρμογές παρακολούθησης ύπνου: Παρόλο που μπορούν να δώσουν χρήσιμες πληροφορίες, η εμμονή με τα δεδομένα τους μπορεί να προκαλέσει άγχος, επηρεάζοντας αρνητικά τον ύπνο.
- Βαριές κουβέρτες (weighted blankets): Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι μπορούν να βελτιώσουν τον ύπνο και να μειώσουν το άγχος, καθώς αυξάνουν την έκκριση της οξυτοκίνης, της «ορμόνης της αγάπης».
- Έκθεση σε κόκκινο φως πριν από τον ύπνο: Παρόλο που είναι λιγότερο επιβαρυντικό από το μπλε φως, οι μελέτες είναι αντικρουόμενες σχετικά με το αν πραγματικά βελτιώνει την παραγωγή μελατονίνης ή προκαλεί μεγαλύτερη εγρήγορση.
- Συμπληρώματα μελατονίνης και μαγνησίου: Αν και χρησιμοποιούνται συχνά, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η συστηματική λήψη τους μπορεί να καλύπτει έναν υποκείμενο διαταραγμένο ύπνο, που ίσως απαιτεί ιατρική αξιολόγηση.
- Η κατανάλωση ακτινιδίων πριν από τον ύπνο: Τα ακτινίδια περιέχουν αντιοξειδωτικά και πρόδρομες ουσίες σεροτονίνης, με ορισμένες μελέτες να δείχνουν ότι μπορεί να υποστηρίζουν την ποιότητα του ύπνου.
Οι επικίνδυνες τάσεις – Πρακτικές που πρέπει να αποφεύγετε
Μάσκες στόματος για τη διακοπή της στοματικής αναπνοής: Παρόλο που χρησιμοποιούνται για τη μείωση του ροχαλητού, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι είναι εξαιρετικά επικίνδυνες για άτομα με υπνική άπνοια, καθώς μπορεί να προκαλέσουν αναπνευστική ανεπάρκεια.
Διαστολείς ρουθουνιών: Χρησιμοποιούνται για να βελτιώσουν τη ρινική αναπνοή, αλλά αν κάποιος έχει χρόνια προβλήματα ρινικής απόφραξης, θα πρέπει να συμβουλευτεί γιατρό.
Το sleepmaxxing μπορεί να οδηγήσει σε εμμονή – Όταν ο ύπνος γίνεται αγχωτική διαδικασία
Οι ειδικοί τονίζουν ότι το “τέλειο” πρόγραμμα ύπνου δεν υπάρχει, και η εμμονή με την ποιότητα του ύπνου μπορεί να οδηγήσει στο φαινόμενο “ορθοσμία” (orthosomnia), δηλαδή υπερβολικό άγχος για τη βελτιστοποίηση του ύπνου, το οποίο καταλήγει να τον χειροτερεύει.
«Ο ύπνος είναι φυσική διαδικασία, όχι αγχωτική αποστολή», σημειώνουν οι ειδικοί. Εάν κάποιος εφαρμόζει υγιεινές πρακτικές ύπνου αλλά εξακολουθεί να δυσκολεύεται να κοιμηθεί, θα πρέπει να συμβουλευτεί γιατρό ή ειδικό ύπνου για επαγγελματική αξιολόγηση.
Η αναζήτηση ενός καλού ύπνου είναι θετική, αλλά το sleepmaxxing μπορεί να γίνει επικίνδυνο όταν μετατρέπει τον ύπνο σε εξαντλητική ρουτίνα και πηγή άγχους.
Πηγή: lifo.gr
