Στον πολυσύχναστο χορό της ανθρώπινης ψυχής, ενδιαφέρον, ζήλια και ψύχωση παίζουν ρόλο στο να διαμορφώνουν τη συμπεριφορά και τις σχέσεις μας.

Αυτές οι συναισθηματικές καταστάσεις μπορεί να μοιάζουν παρόμοιες, αλλά αναδεικνύουν σημαντικές διαφορές στον τρόπο που επηρεάζουν την ψυχολογία μας και τις σχέσεις μας.

• Το ενδιαφέρον είναι μια ισχυρή δύναμη που μας κινητοποιεί να αναζητήσουμε γνώση, να εξερευνήσουμε τον κόσμο και να αναπτύξουμε τις δεξιότητές μας. Είναι ένα θετικό συναίσθημα που μας κάνει να νιώθουμε ζωντανοί και παρορμητικά ενεργοί.

Αρχίζει από πολύ νεαρή ηλικία, καθώς τα παιδιά είναι περίεργα και θέλουν να μάθουν για τον κόσμο που τα περιβάλλει. Καθώς μεγαλώνουμε, το ενδιαφέρον μας εξελίσσεται και εμβαθύνεται. Κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του ενδιαφέροντα και πάθη, που αντικατοπτρίζουν τις μοναδικές του προτιμήσεις και τις ενστάσεις του.

Στηρίζεται πάνω στην ανθρώπινη πρόοδο και η εξέλιξη. Είναι αυτό που μας κρατά ενωμένους και μας ωθεί να επιδιώκουμε τη γνώση και τη σοφία. Με κάθε ενδιαφέρον που ανακαλύπτουμε, κάθε ερώτηση που απαντάμε και κάθε ανακάλυψη που κάνουμε, συμβάλλουμε στην εμπλουτισμένη κατανόηση του κόσμου και του εαυτού μας. Και σε αυτό το ταξίδι του ανθρώπινου πνεύματος, το ενδιαφέρον είναι ο δρόμος προς τη σοφία και την πνευματική πλήρηνη.

• Από την άλλη πλευρά, η ζήλια, αν και μπορεί να απορρέει από το ενδιαφέρον, μπορεί να μας οδηγήσει σε αρνητικά συναισθηματικά καταστάσεις. Όταν η ζήλια γίνεται υπερβολική, μπορεί να προκαλέσει αρνητική ενέργεια, αυτοαποξένωση και ανασφάλεια.

Μπορεί να πηγάζει από διάφορες πηγές, όπως η σύγκριση με άλλους, ο φόβος της απόρριψης, ή ακόμα και παιδικές εμπειρίες ανταγωνισμού. Οι παράγοντες όπως η αυξημένη ανάγκη για αναγνώριση και εκτίμηση μπορεί επίσης να συμβάλλουν στην ανάπτυξή της.

Μπορούμε να Διαχειριστούμε τη Ζήλια;

Η ζήλια έχει μέσα της παρόρμηση, οπότε είναι εξαιρετικά σημαντικό να τη διαχειριστεί κανείς. Μπορεί λοιπόν να αντιμετωπιστεί στην περίπτωση που:

1. Αντικαταστήσουμε αρνητικές σκέψεις με θετικές, εστιάζοντας στις δικές μας θετικές πτυχές.
2. Κατανοήσουμε τις πραγματικές ανάγκες και επιθυμίες μας.
3. Αναπτύξουμε την αυτοεκτίμησή μας: Η αυξημένη αυτοεκτίμηση μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των ανασφαλειών που ενδέχεται να οδηγούν σε ζήλια.
4. Συζήσουμε με Ειδικό: Σε περιπτώσεις όπου η ζήλια είναι εξαιρετικά ενοχλητική ή δυσκολεύει την καθημερινότητά μας, μια συνομιλία με έναν ψυχολόγο μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπισή της.

• Η ψύχωση, από την άλλη πλευρά, είναι μια ακραία μορφή ζήλιας ή ενδιαφέροντος. Όταν κάποιος εκδηλώνει ψύχωση, επιδεικνύει εμμονή για κάτι ή κάποιον, με αποτέλεσμα να παραμελεί τις υπόλοιπες πτυχές της ζωής του. Η ψύχωση μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικό απομονωτισμό, στρεβλώσεις στην αντίληψη και αυξημένο στρες.

Μπορεί να εμφανιστεί με διάφορους τρόπους: ψυχολογική ψυχωση (έντονος έλεγχος, επικρίσεις), φυσική ψυχωση (βία), ή οικονομική ψυχωση (οικονομικός έλεγχος). Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί.

Πως αντιμετωπίζουμε μία ψύχωση;

1. Με αναγνώριση του Προβλήματος: Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η ψυχωση είναι απαράδεκτη και όχι δικαιολογημένη σε καμία συνθήκη.
2. Με επικοινωνία: Ο ανοικτός διάλογος είναι κλειδί. Οι εταίροι πρέπει να μπορούν να μιλήσουν για τις ανησυχίες τους και να είναι πρόθυμοι να ακούσουν.
3. Με υποστήριξη: Το θύμα ψυχωσης πρέπει να βρει υποστήριξη από εξειδικευμένους ψυχολόγους ή κέντρα υποστήριξης.

Σε οποιαδήποτε μορφή, η ψυχωση πρέπει να σταματήσει. Αυτό μπορεί να απαιτήσει τη βοήθεια ειδικών.

Η λεπτή γραμμή μεταξύ ενδιαφέροντος, ζήλιας και ψύχωσης είναι συχνά δύσκολο να προσδιοριστεί. Οι προσωπικές μας εμπειρίες, πίεση και αυτοεκτίμηση παίζουν ρόλο στο πώς αντιλαμβανόμαστε αυτά τα συναισθήματα. Ένας κρίσιμος παράγοντας στην αντιμετώπιση αυτών των συναισθημάτων είναι η συναισθηματική νοημοσύνη, η ικανότητα να αναγνωρίζουμε και να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά τα συναισθηματικά μας και τα συναισθηματικά των άλλων.

Για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα συναισθήματα, είναι σημαντικό να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας και να αναζητήσουμε υποστήριξη από φίλους, οικογένεια ή ακόμα και επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Η αυτοαναγνώριση, η αποδοχή των συναισθημάτων μας και η ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης μας μπορούν να μας βοηθήσουν να περπατήσουμε με επιτυχία τη λεπτή γραμμή μεταξύ ενδιαφέροντος, ζήλιας και ψύχωσης.

• Η Νάνσυ Νενέρογλου είναι ψυχολόγος, συνιδρύτρια του Reggio Θεσσαλονίκη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ KARFITSA