Στην Μπιενάλε της Βενετίας η ατμόσφαιρα ήταν και φέτος η ίδια. Μια πόλη βουτηγμένη στη Μεσόγειο γοητευτική και ρετρό όσο ποτέ, μαγική μέσα στην καταχνιά της, παρηκμασμένη και πάντα επίκαιρη.
Και ο κόσμος πάντα εκεί. Πιστοί και άπιστοι της τέχνης – κυρίως Ευρωπαίοι- να περιμένουν υπομονετικά στις ουρές για να δουν ένα περίπτερο, έναν ακόμα καλλιτέχνη, μία ακόμα ιδέα για το πώς είναι ή θα έπρεπε να είναι ο κόσμος. Στους δρόμους ένα πολύχρωμο πλήθος αναζητούσε απεγνωσμένα ένα καφέ ή ένα εστιατόριο να φάει προσπαθώντας να αποφύγει τα ποντίκια που τριγυρνούσαν και αυτά ανενόχλητα. Υπερτουρισμός, αγένεια αλλά και ιταλική ομορφιά που τελικά ίσως νικούσε.
Αφήσαμε για το τέλος το Fondazione Prada. Πήγαμε χωρίς να ξέρουμε ποιά είναι η έκθεση ή ο καλλιτέχνης που φιλοξενεί. Στην είσοδο που ηταν αυτή τη φορά από πλάγια μας έστειλαν να βγάλουμε εισιτήρια σε μία άλλη πόρτα που θύμιζε ενεχυροδανειστήριο. Μην ανησυχείτε, είναι μέρος της διαδικασίας, μας είπε ο φύλακας. Με τα εισιτήρια μας μπήκαμε μέσα στο υπέροχο κτήριο και το πρώτο που αισθανθήκαμε ήταν η μυρωδιά της μούχλας.
Ο καλλιτέχνης Christoffe Buchel είχε μεταμορφώσει το Παλάτσο σ΄ένα απέραντο παλαιοπωλείο. Λεκάνες, βιβλιοθήκες, παλιά βιβλία, σκουπίδια, αντικείμενα βίντατζ, παλιά έπιπλα, θυρίδες από τράπεζες, ντουλάπια, στρατιωτικά κειμήλια, ρούχα, σκεπάσματα, ηλεκτρονικές ρετρό συσκευές έχουν κυριολεκτικά καταλάβει το Παλάτσο και οι έκπληκτοι θεατές μεταξύ των οποίων και εμείς μυρίζαμε την κλεισούρα και χαζεύαμε αχόρταγα αυτήν την απόλυτη έκθεση παρακμής, επανάληψης και ουσιαστικά ειρωνείας.
Συζητήσαμε εκτεταμένα πριν διαβάσουμε το μανιφέστο του καλλιτέχνη. Ο καλλιτέχνης ουσιαστικά υποστήριζε ότι η Biennale έχει καταστρέψει τη Βενετία μαζί με τον υπερτουρισμό. Μάλιστα, έχει κάνει αβάσταχτη τη ζωή όχι μόνο των κατοίκων αλλά και των τουριστών. Ο ίδιος πίστευε πως η Biennale πρέπει να μεταφερθεί σε άλλες μικρότερες και λιγότερο ανεπτυγμένες πόλεις. Το πρότζεκτ του με τίτλο είναι ένα σπονδυλωτό δίκτυο από χωρικές, οικονομικές και κοινωνικές αναφορές.
Μια εβδομάδα μετά και καθώς γράφω αυτές τις γραμμές σκέφτομαι πόσο δίκιο είχε. Στο εστιατόριο μας είπαν μόλις φάγαμε το γλυκό ότι είχαμε αρκετό χρόνο και έπρεπε ν α φύγουμε. Και στο αεροδρόμιο της Βενετίας, η κοπελίτσα στο καφέ μου χτύπησε το χέρι επειδή το άπλωσα για να πάρω ένα χάρτινο ποτήρι για το μπουκάλι νερό που αγόρασα. Η αεροσυνοδός στην low cost εταιρία προσέβαλε τον επόμενο επιβάτη από εμένα. Περισσότερο από όσο με προσέβαλε η έκθεση στο ίδρυμα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ KARFITSA
