Αναρωτιέμαι γιατί είναι τόσο δύσκολο να δούμε το θέμα των ελληνικών πανεπιστημίων με νηφαλιότητα. Ναι, δηλώνω ανοιχτά ότι αγαπώ το δημόσιο πανεπιστήμιο, και αλίμονο αν εμείς που το υπηρετούμε δηλώνουμε κάτι διαφορετικό. Είναι το σπουδαιότερο λειτούργημα να είσαι καθηγητής σε αυτό.

Θεωρώ ότι δεν κινδυνεύει από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια γιατί πιστεύω στις τεράστιες δυνατότητες του και στη δύναμη που παίρνει από τον σπουδαίο εθνικό και κοινωνικό του ρόλο. Και όχι, δεν μου αρέσει η σημερινή του κατάσταση, με στεναχωρεί η συνεχιζόμενη εσωστρέφειά του και η δυσκολία του να εξελιχθεί, όπως και η απαξίωσή του από τους πολίτες. Δυστυχώς, κανένας νόμος για την παιδεία, από αυτούς που γράφονται κάθε φορά που αλλάζει κυβέρνηση, δεν λειτούργησε με σκοπό να βοηθήσει την λειτουργία του δημόσιου πανεπιστημίου.

Τις τελευταίες μέρες, για άλλη μια φορά το δημόσιο πανεπιστήμιο γίνεται αντικείμενο δημόσιας διαμάχης με βασική αφορμή τη στάση των ΑΕΙ της χώρας στο θέμα της θεσμοθέτησης ιδιωτικών πανεπιστημίων και των αντιδράσεων που αυτό έχει προκαλέσει. Τις τελευταίες ώρες μάλιστα τίθεται και θέμα ευθυνών προς τους Πρυτάνεις για αδράνεια ή απουσία δραστηριοποίησης στο θέμα των συνεχιζόμενων καταλήψεων. Θα ήθελα πραγματικά, αντί να φορτίζουμε τον δημόσιο διάλογο, να συζητούσαμε όσα μπορούμε να κάνουμε όλοι μας για να βελτιώσουμε και τη λειτουργία του προς όφελος των νέων μας. Θεωρώ πως δεν είναι δίκαιο να μεταφέρουμε την ευθύνη σ’ έναν Πρύτανη, Κοσμήτορα ή Πρόεδρο Τμήματος για να σταματήσει μία κατάληψη ή να την «παρακάμψει» (δημιουργώντας πιθανόν περισσότερα προβλήματα στους κόλπους του από όσα ενδεχομένως λύσει). Όπως δεν μπορώ να φανταστώ με ποιο τρόπο η διακοπή της χρηματοδότησης θα πιέσει προς αυτή την κατεύθυνση όταν π.χ. το εργαστήριο στο οποίο υπηρετώ στο Τμήμα Γεωπονίας του ΑΠΘ λαμβάνει ως ετήσιο προϋπολογισμό το ποσό των 500 €.

Και να έρθω και στα καθ’ ημάς και στην κριτική που δέχεται το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο για τη μη εκλογή Πρύτανη.

Τις τελευταίες μέρες πληθαίνουν τα δημοσιεύματα περί “τραγικής” κατάστασης, με την κριτική να ασκείται από φωνές τόσο εκτός όσο και εντός ΑΠΘ. Η αλήθεια είναι το ΑΠΘ τήρησε κατά γράμμα όλες τις διαδικασίες και προθεσμίες που προέβλεπε ο νόμος. Όμως, από την προκήρυξη των πρώτων εκλογών τον Φεβρουάριο του 2023, εκτός από την καθυστέρηση λόγω διεξαγωγής δύο βουλευτικών εκλογών, η διοίκησή του, δηλαδή το πρυτανικό συμβούλιο σταδιακά αποδεκατίστηκε, αρχικά με την παραίτηση του εκλεγμένου πρύτανη κ. Παπαϊωάννου, στη συνέχεια την αφυπηρέτηση ενός αντιπρύτανη, του κ. Γιαννακουδάκη και τέλος την υποχρεωτική αποχώρηση του κ. Κωβαίου από τη θέση του πρύτανη στις 30/11/2023 (και με τα άλλα δύο μέλη του πρυτανικού, τους κ.κ. Φείδα και Στυλιανίδη, να είναι αναγκασμένοι να βρίσκονται σε έναν διαρκή προεκλογικό αγώνα). Καμία από αυτές τις συγκυρίες δεν ήταν ευθύνη του ΑΠΘ.

Η κατάσταση έγινε ακόμη δυσκολότερη καθώς, ύστερα από δύο εκλογικές διαδικασίες, τα εσωτερικά εκλεγμένα μέλη του συμβουλίου δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε κοινά αποδεκτή λύση για τον νέο πρύτανη κάτι που τροφοδότησε μία έντονη δημόσια κριτική του ΑΠΘ σε σχέση με τα άλλα ΑΕΙ περί έλλειψης συνεννόησης. Ωστόσο, ουδείς έχει το δικαίωμα να απαιτεί από μέλη ελληνικών πανεπιστημίων να καταλήγουν σε συμβιβασμούς που δεν επιθυμούν και κάθε υπόνοια επί αυτού είναι εξαιρετικά επικίνδυνη.

Σε αυτή την εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία, ο κύριος Αποστολίδης ανέλαβε Πρύτανης την 1 Δεκεμβρίου, ως αρχαιότερο μέλος των έξι εκλεγμένων εσωτερικών μελών του νέου συμβουλίου (και παρότι γνώριζε ότι θα μπορούσε να παγιδευτεί από τις αντικρουόμενες διατάξεις του νόμου). Τους 2 τελευταίους μήνες, κ. Αποστολίδης διατηρεί σε λειτουργία το μεγαλύτερο ίδρυμα της χώρας όντας ολομόναχος και χωρίς να λαμβάνει υποστήριξη διότι ουσιαστικά του έχουν ανατεθεί οι διοικητικές ευθύνες ολόκληρου του πρυτανικού συμβουλίου. Θεωρώ δε απόλυτα σωστή την απόφασή του να παραμείνει στη θέση του πάρα τις προτροπές περί παραίτησης με σκοπό την άσκηση πίεσης προς την κυβέρνηση).

Γι’ αυτό και θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική μια άμεση νομοθετική λύση και εύχομαι πολύ σύντομα να ολοκληρωθεί η μακρά διαδικασία εκλογής πρύτανη στο ΑΠΘ και να σταματήσει αυτή η άσκοπη και νοσηρή αντιπαράθεση.

Περισσότερο όμως εύχομαι να αποκτήσουμε κάποτε στη χώρα μας την ωριμότητα να αντιμετωπίζουμε το ύψιστο θέμα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με τη σύνεση και την ευρύτητα που αυτό απαιτεί.