Σε μία σημαντική επιβεβαίωση της προόδου που καταγράφει η Ελλάδα στο πεδίο του κράτους δικαίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι η χώρα μας έκλεισε επιτυχώς δύο από τις έξι συστάσεις που είχαν διατυπωθεί τα τελευταία χρόνια, επιτυγχάνοντας καλύτερη επίδοση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η εξέλιξη αυτή παρουσιάστηκε στις Βρυξέλλες, σε συνάντηση του Υπουργού Επικρατείας Άκη Σκέρτσου και του Κυβερνητικού Εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη με τον Επίτροπο Δικαιοσύνης Michael McGrath, κατά την οποία έγινε εκτενής αναφορά στα βήματα που έχουν ήδη γίνει, αλλά και στον σχεδιασμό για την κάλυψη των υπόλοιπων τεσσάρων συστάσεων.
Κλείνουν δύο κρίσιμες εκκρεμότητες – Τέσσερις απομένουν
Συγκεκριμένα, η χώρα συμμορφώθηκε πλήρως με τις ευρωπαϊκές συστάσεις που αφορούσαν:
- Τη συμμετοχή του δικαστικού σώματος στον διορισμό της ηγεσίας των ανώτατων δικαστηρίων, μέσω του νόμου 5123/2024.
- Τη συστηματική επαλήθευση των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης, με την εφαρμογή του νόμου 5023/2023.
Οι υπόλοιπες τέσσερις συστάσεις εστιάζουν στην επιτάχυνση της Δικαιοσύνης, την αντιμετώπιση της διαφθοράς, την ελευθερία του Τύπου και τη θεσμική ενίσχυση των μηχανισμών λογοδοσίας. Σύμφωνα με την ελληνική αντιπροσωπεία, έχουν ήδη δρομολογηθεί 14 πρωτοβουλίες για την πλήρη κάλυψή τους.
Δικαιοσύνη, διαφάνεια, Τύπος: Το νέο θεσμικό πλέγμα
Ο κ. Σκέρτσος παρουσίασε το Εθνικό Σχέδιο Δικαιοσύνης, το οποίο προβλέπει:
- Νέο δικαστικό χάρτη, με συγχωνεύσεις, νέες υποδομές και ψηφιακά εργαλεία.
- Δημιουργία δικαστικής αστυνομίας και πιστοποίηση υπηρεσιών κατά ISO σε ευάλωτους τομείς του Δημοσίου.
- Ψηφιακό μητρώο υποθέσεων διαφθοράς και οικονομικού εγκλήματος, ώστε να παρακολουθείται η διαδρομή κάθε υπόθεσης σε πραγματικό χρόνο.
Παράλληλα, το νέο πλαίσιο για τα ΜΜΕ και την ελευθερία του Τύπου, το οποίο παρουσίασε ο Παύλος Μαρινάκης, περιλαμβάνει:
- Κατάργηση της απλής δυσφήμησης από τον Ποινικό Κώδικα.
- Αυστηρή εποπτεία των ΜΜΕ μέσω υποχρεωτικής εγγραφής σε Μητρώα (έντυπου και ψηφιακού Τύπου), που αναβαθμίζονται περαιτέρω.
- Νομοθέτηση για την προστασία δημοσιογράφων από στρατηγικές αγωγές φίμωσης (SLAPPs).
- Διαφανής επιλογή της διοίκησης της ΕΡΤ μέσω ΑΣΕΠ, για πρώτη φορά.
Η Ελλάδα αλλάζει αφήγημα στην Ευρώπη
Όπως σημείωσε ο κ. Σκέρτσος, η Ελλάδα βρίσκεται πλέον «στις έξι πρώτες χώρες σε επίπεδο υλοποίησης δεσμεύσεων του Ταμείου Ανάκαμψης» και καταγράφει θετική αξιολόγηση σε ετήσια βάση από Ε.Ε., ΟΟΣΑ και Παγκόσμια Τράπεζα. Ο στόχος, σύμφωνα με την κυβέρνηση, είναι η Ελλάδα να βρίσκεται ως το 2030 στις 20 καλύτερες χώρες παγκοσμίως σε ζητήματα διαφάνειας και λογοδοσίας.
Ο Παύλος Μαρινάκης τόνισε ότι «σε λίγα χρόνια έγιναν όσα δεν έγιναν σε δεκαετίες», επισημαίνοντας πως ο δρόμος της σοβαρής δουλειάς, της διεθνούς αξιοπιστίας και των μετρήσιμων αποτελεσμάτων, είναι μονόδρομος. «Η Ελλάδα δεν είναι πια το μαύρο πρόβατο» είπε χαρακτηριστικά, επιλέγοντας να στείλει ένα μήνυμα εθνικής αυτοπεποίθησης και θεσμικής σταθερότητας.
Το συμπέρασμα της συνάντησης είναι σαφές και με ευρωπαϊκή σφραγίδα: η χώρα έχει προχωρήσει ουσιαστικά στο κράτος δικαίου, και οι μεταρρυθμίσεις που υλοποιούνται δεν είναι μόνο εθνική επιλογή, αλλά και αναγνώριση από τους Ευρωπαίους εταίρους.