Είναι παγκοίνως γνωστό, ότι ο τουρισμός είναι ένας από τους θεμελιώδεις παράγοντες, που κινούν και ενισχύουν τον τομέα της Οικονομίας, είτε σε τοπικό είτε σε εθνικό είτε σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ιδιαίτερο κομμάτι του εν γένει τουρισμού, το οποίο δεν είναι μόνο πηγή εσόδων αλλά και πηγή παραγωγής πολιτισμού, είναι ο θρησκευτικός τουρισμός.
Καταρχήν, όταν μιλάμε για «θρησκευτικό τουρισμό» εννοούμε τον τουρισμό που σχετίζεται με τα υλικά και άυλα πολιτιστικά αγαθά όλων ανεξαιρέτως των θρησκευμάτων, συμπεριλαμβανομένης από νομικής πλευράς και της αθεΐας, καθόσον υπάγεται και αυτή στο εύρος εφαρμογής του άρθρου 13 του Συντάγματος περί προστασίας της θρησκευτικής ελευθερίας. Σημαντικό, δε, κομμάτι του θρησκευτικού τουρισμού είναι και ο εκκλησιαστικός τουρισμός, ο οποίος αφορά στα υλικά και άυλα πολιτιστικά αγαθά της χριστιανικής και μόνο θρησκείας, ασχέτως αν αυτά τα αγαθά είναι της Ορθόδοξης Εκκλησίας, της Καθολικής Εκκλησίας ή των Διαμαρτυρομένων Εκκλησιών. Και αυτό, γιατί ο όρος «Εκκλησία», ως τρόπος διοικητικής οργάνωσης αρμόζει και αφορά στις Χριστιανικές Εκκλησίες.
Περαιτέρω, υλικά και άυλα πολιτιστικά αγαθά θρησκευμάτων δεν ανευρίσκονται κατά τόπο μόνο εντός των γεωγραφικών ορίων του Δήμου Θεσσαλονίκης. Ανευρίσκονται εντός των γεωγραφικών ορίων και της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης αλλά και των άλλων Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο τρεις νοητούς ομόκεντρους κύκλους (Δήμος Θεσσαλονίκης, Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας) με κέντρο την πόλη μας. Έτσι, η Θεσσαλονίκη δεν είναι μόνο τόπος θρησκευτικού τουρισμού η ίδια αυτοτελώς αλλά ως συγκοινωνιακός κόμβος μετατρέπεται σε σημείο αναφοράς και εκκίνησης των θρησκευτικών τουριστών για θρησκευτικό τουρισμό στην ευρύτερη περιοχή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Αυτό με την σειρά του σημαίνει αύξηση διανυκτερεύσεων, ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και μεγαλύτερη διαφήμιση για την πόλη μας.
Τέλος, ο θρησκευτικός τουρισμός περιλαμβάνει επιμέρους τομείς.
Κατά πρώτο λόγο, υπάρχει ο συνεδριακός θρησκευτικός τουρισμός, που συνδέεται με την επιστημονική διάσταση του θρησκευτικού φαινομένου.
Κατά δεύτερο λόγο, υπάρχει ο περιηγητικός θρησκευτικός τουρισμός, που υπηρετεί την ανθρώπινη αναψυχή αλλά και την γνωσιακή και ψυχική προσέγγιση του θρησκευτικού φαινομένου.
Κατά τρίτο λόγο, υπάρχει ο πολιτιστικός θρησκευτικός τουρισμός, που προβάλλει το θρησκευτικό φαινόμενο ως στοιχείο πολιτιστικής κληρονομιάς και προωθεί την εξωστρέφεια αλλά και το πνεύμα συμφιλίωσης μεταξύ των λαών.
Ως συμπλήρωμα αυτού του τομέα έρχεται ο τομέας της συντήρησης των θρησκευτικών μνημείων, ιδίως των εκκλησιαστικών κειμηλίων, τα οποία η τέχνη της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας τα παρέχει άφθονα και συνιστούν ένα μοναδικό πλούτο πίστης και πολιτισμού.
Είμαι βέβαιος, ότι για τον Δήμο μας στον τομέα του θρησκευτικού τουρισμού υπάρχει «πεδίον δόξης λαμπρό», γιατί η πόλη μας πέρα από σταυροδρόμι πολιτισμών είναι και σταυροδρόμι θρησκειών, δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού σε όλο το εύρος του.
Εκείνο που απαιτείται είναι σχεδιασμός και πάνω απ’ όλα βούληση.