Pixabay

Τι είναι η σεξουαλική παρενόχληση και πως εκδηλώνεται στο χώρο εργασίας – Τι είναι αυτό που την ξεχωρίζει από τις κοινές μορφές παρενόχλησης – Σε ποια περίπτωση η απόλυση εργαζομένου θεωρείται άκυρη λόγω σεξουαλικής παρενόχλησης.

Η σεξουαλική παρενόχληση μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς τρόπους, από ένα νεύμα, μια χειρονομία, από ένα άγγιγμα μέχρι πιο βίαιες καταστάσεις καθώς και από λεκτικά σχόλια αναφέρει στην Karfitsa.gr o Επίκουρος Καθηγητής Εργατικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Λευκωσίας κ. Κωνσταντίνος Δημαρέλλης. Ωστόσο όπως ο ίδιος τονίζει η σεξουαλική παρενόχληση δεν έχει φύλο και αφορά ξεκάθαρα στην προσβολή της προσωπικότητας του εργαζομένου.

Δίνοντας έναν ορισμό της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία ο κ. Δημαρέλλης την προσδιορίζει ως «μια απρόκλητη και ανεπιθύμητη συμπεριφορά που προέρχεται από το θύτη που αποσκοπεί στη σεξουαλική του ικανοποίηση με οποιονδήποτε τρόπο εκδήλωσης σε βάρος της προσωπικότητας του θύματος».

Ο Επίκουρος Καθηγητής Εργατικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Λευκωσίας επισημαίνει ότι λόγω της τεχνολογίας έχει αλλάξει και ο τρόπος της σεξουαλικής παρενόχλησης διευκρινίζοντας ότι: «εφόσον και ο τρόπος προσέγγισης μεταξύ των ανθρώπων στη σημερινή κοινωνία έχει αλλάξει και γίνεται κατεξοχήν ή σε μεγάλο μέρος μέσω ψηφιακών μέσων, εφαρμογών κτλ αντίστοιχα έχει αλλάξει ο τρόπος εκδήλωσης της σεξουαλικής παρενόχλησης δεδομένου ότι μπορεί να γίνει και με αυτό τον τρόπο οπότε μετασχηματίζεται ο τρόπος που γίνεται η σεξουαλική παρενόχληση».

Τι ξεχωρίζει τη σεξουαλική παρενόχληση από τις κοινές μορφές παρενόχλησης

Σύμφωνα με τον κ. Δημαρέλλη αυτό που ξεχωρίζει την σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία είναι ότι μπορεί να συμβεί στον εργασιακό χώρο ή εξ’ αφορμής της παροχής εργασίας. Δηλαδή σύμφωνα με τον κ. καθηγητή δεν είναι απαραίτητο να συμβεί στον εργασιακό χώρο αλλά μπορεί να γίνει και μέσω ενός μηνύματος. Ωστόσο αυτό που την ξεχωρίζει ακόμα περισσότερο είναι ότι συνήθως υπάρχει μια σχέση εξουσίας που συνήθως ο εργοδότης εκμεταλλεύεται την μειονεκτική συγκριτικά θέση του εργαζομένου.

Παρ’ όλα αυτά ο καθηγητής του εργατικού δικαίου τονίζει ότι αυτό δεν αποκλείει ότι μπορεί να έχουμε σεξουαλική παρενόχληση μεταξύ εργαζομένων ή από έναν εργαζόμενο προς τον εργοδότη ή ακόμα και από έναν εξωγενή παράγοντα (για παράδειγμα από έναν πελάτη ή προμηθευτή προς τον εργαζόμενο).

Τι κάνουμε αν καταστούμε θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία

Σχετικά με τις ενέργειες που πρέπει να κάνει ένα θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας ο κ. Δημαρέλλης αναφέρει πως σε πρώτη φάση καλό είναι να απευθυνθεί στην επιθεώρηση εργασίας προκειμένου να βρεθεί μια λύση προτού οδηγηθεί στη δικαστική οδό και ακολουθήσει μια δικαστική διαμάχη. Δεδομένου ότι το ιδανικό είναι τα προβλήματα να λύνονται σε όσο το δυνατό ήρεμο κλίμα.

Επίσης, σύμφωνα με τον ίδιο οι επιχειρήσεις πλέον έχουν υποχρέωση στον κανονισμό εργασίας να περιλαμβάνουν συγκεκριμένες διατάξεις αναφορικά με την σεξουαλική παρενόχληση, τον τρόπο προστασίας του θύματος και ειδικά με τον τρόπο επίλυσης της διαφοράς εντός της επιχείρησης. Δηλαδή όπως διευκρινίζει να μην βγει η υπόθεση από την επιχείρηση όχι για λόγους απόκρυψης αλλά για λόγους γρηγορότερης και ιδανικότερης λύσης.

Ο Επίκουρος Καθηγητής Εργατικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Λευκωσίας για την περίπτωση που υπάρχει κάποια βαριά περίπτωση παρενόχλησης και δεν καταστεί δυνατή η επίλυση της διαφοράς εντός της εταιρείας αναφέρει ότι: «το θύμα μπορεί να κινηθεί δικαστικά εναντίον του θύτη αφενός σε ποινικό επίπεδο μέσω της κατάθεσης έγκλισης εναντίον του αφετέρου σε επίπεδο πολιτικής δικαιοσύνης οπότε και θα ζητήσει άρση της προσβολής δηλαδή να σταματήσει αυτή η προσβολή καθώς και μια χρηματική αποζημίωση».

Σε ποια περίπτωση η απόλυση εργαζομένου θεωρείται άκυρη λόγω σεξουαλικής παρενόχλησης

Όσον αφορά τις περιπτώσεις όπου η απόκρουση μιας σεξουαλικής παρενόχλησης είχε ως αποτέλεσμα την απόλυση ενός εργαζομένου, ο κ. Δημαρέλλης τονίζει ότι: «σε αυτή την περίπτωση με βάση πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση του 2021 η απόλυση τεκμαίρεται από μόνη της ως άκυρη με ότι αυτό συνεπάγεται σε δικαστικό επίπεδο» δηλαδή όπως διευκρινίζει ο εργαζόμενος εφόσον αποδειχτεί ότι όντως υπήρξε περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης που η απόκρουσή του οδήγησε στην απόλυσή του επανέρχεται κανονικά στην εργασία του και μπορεί να αιτηθεί τόσο μισθούς υπερημερίας για το διάστημα που δεν απασχολήθηκε και χρηματική αποζημίωση για την προσβολή της προσωπικότητας που αυτός υπέστη.

Τα θύματα πλέον δεν διστάζουν να καταγγείλουν κρούσματα σεξουαλικής παρενόχλησης

«Τα περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης υπήρχαν δυστυχώς πάντοτε και συνεχίζουν να υπάρχουν και δεν ξέρουμε αν θα συνεχιστεί αυτή η τάση και συμπεριφορά» αναφέρει ο κ. Δημαρέλλης.

Ωστόσο σύμφωνα με τον ίδιο γίνονται περισσότερο γνωστά γιατί πλέον τα θύματα δεν διστάζουν να τα καταγγείλουν. Αυτή είναι η βασική διαφορά που τονίζει ο κ. καθηγητής λέγοντας ότι «πλέον οι περισσότερες υποθέσεις αν όχι δημοσιοποιούνται έστω θα λέγαμε ότι καταγγέλλονται ενώπιων των αρχών».

Βέβαια όπως διευκρινίζει αυτό περικλείει τον κίνδυνο να μην φτάσουμε την οποιαδήποτε συμπεριφορά να την θεωρήσουμε σεξουαλική παρενόχληση ή να ικανοποιηθούν άλλοι σκοποί εκ μέρους ενός υποτιθέμενου θύματος.

Ο Επίκουρος Καθηγητής Εργατικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Λευκωσίας καταλήγει με την προτροπή πάντοτε να προσπαθούμε να βρούμε μια χρυσή τομή έτσι ώστε να έχουμε ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον όπου οι εργαζόμενοι θα συνεργάζονται παραγωγικά και όχι υπό τον φόβο, την απειλή, τη σκέψη να καταστούν θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης.