Η Κωνσταντινούπολη μετατρέπεται ξανά σε κόμβο διεθνούς διπλωματίας, καθώς Ρωσία και Ουκρανία ετοιμάζονται για νέες ειρηνευτικές συνομιλίες την Πέμπτη, με πολλούς διεθνείς παράγοντες να βρίσκονται σε αναμονή – και τον ρόλο της Τουρκίας να αναβαθμίζεται εκ νέου στην ευρωασιατική σκακιέρα.
Ο Λαβρόφ αντί του Πούτιν – με τις σκιές να πυκνώνουν
Παρά τις φήμες για παρουσία του ίδιου του Βλαντίμιρ Πούτιν, η ρωσική αποστολή θα εκπροσωπηθεί –σύμφωνα με διεθνή πρακτορεία APA, CGTN, Anadolu και La Repubblica– από τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και τον διπλωματικό σύμβουλο του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσακόφ. Το Κρεμλίνο δεν επιβεβαιώνει ούτε διαψεύδει.
Ο Ντμίτρι Πεσκόφ αρκέστηκε να πει ότι «οι προετοιμασίες συνεχίζονται» και «μόνο όταν το κρίνει σκόπιμο ο πρόεδρος θα ανακοινωθούν ονόματα», δείχνοντας μια τακτική σιωπής που θολώνει το τοπίο για το αν υπάρχει πραγματική βούληση συμβιβασμού από τη ρωσική πλευρά.
Ζελένσκι με Ερντογάν στην Άγκυρα – αλλά μόνο αν έρθει ο Πούτιν στην Πόλη
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, επιβεβαίωσε την άφιξή του στην Άγκυρα, για συνομιλίες με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ ξεκαθάρισε ότι δεν θα πάει στην Κωνσταντινούπολη αν δεν εμφανιστεί ο Πούτιν. Όπως δήλωσε:
«Η εκεχειρία μπορεί να αποφασιστεί μόνο με απευθείας συνάντηση των δύο προέδρων».
Μάλιστα, κατηγόρησε τον Πούτιν ότι «φοβάται να τον αντιμετωπίσει σε τετ-α-τετ», ενώ άφησε να εννοηθεί ότι η αποτυχία της συνάντησης θα φέρει νέες κυρώσεις κατά της Μόσχας από Ε.Ε. και ΗΠΑ.
Τραμπ στο παιχνίδι – Ρούμπιο και απεσταλμένοι στις συνομιλίες
Σε μια μη αναμενόμενη παρέμβαση, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι ο Υπουργός Εξωτερικών του, Μάρκο Ρούμπιο, θα μεταβεί στην Τουρκία για να παραστεί στις συνομιλίες. Παράλληλα, οι απεσταλμένοι του, Στιβ Γουίτκοφ και Κεθ Κέλογκ, θα βρίσκονται επίσης στην Κωνσταντινούπολη.
Πρόκειται για ένα σπάνιο διπλωματικό “παρών” των ΗΠΑ σε συνομιλίες με αβέβαιο αποτέλεσμα, που επιβεβαιώνει τον ρόλο της Άγκυρας ως διαμεσολαβητή, αλλά και την ανάγκη της Ουάσινγκτον να κρατήσει διπλωματική παρουσία στο ουκρανικό μέτωπο – ειδικά ενόψει εκλογών.
Ρωσική επιφυλακτικότητα και “ρεαλισμός επί του πεδίου”
Ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ δήλωσε ότι η Μόσχα είναι έτοιμη για σοβαρές συνομιλίες, αμφισβήτησε όμως την προθυμία του Κιέβου να διαπραγματευθεί. Όπως είπε:
«Η πραγματικότητα του πεδίου πρέπει να αναγνωριστεί – και αυτή περιλαμβάνει τα νέα εδάφη», εννοώντας τις παράνομα προσαρτημένες περιοχές της ανατολικής και νότιας Ουκρανίας.
Η δήλωση Ριαμπκόφ λειτουργεί ως τακτική προκαταβολή σε ένα διαπραγματευτικό τραπέζι που δεν έχει ακόμα στρωθεί, με την επιμονή της Μόσχας στην de facto αναγνώριση εδαφικών τετελεσμένων.
Ελληνικές προεκτάσεις: Παθητική ουδετερότητα ή ενεργή παρουσία;
Η Ελλάδα παρακολουθεί τις εξελίξεις χωρίς επίσημη θέση, αλλά με σαφές ενδιαφέρον:
- Η σταθερότητα στη Μαύρη Θάλασσα επηρεάζει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και τις ενεργειακές οδεύσεις μέσω TAP και FSRU.
- Η ένταση ή η εκτόνωση στην Ουκρανία έχει άμεσες επιπτώσεις στις τιμές ενέργειας και στη ναυτιλία.
- Η αναβάθμιση της Τουρκίας ως διαμεσολαβητή, με Ερντογάν στο κέντρο, αναζωπυρώνει τον τουρκικό ρόλο στη διεθνή σκακιέρα, με πολλαπλές παρενέργειες στο διπλωματικό status quo της περιοχής.
Η Τουρκία ως διεθνής “οικοδεσπότης” – χωρίς εγγυήσεις ουσίας
Η Άγκυρα επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει τον γεωπολιτικό της ρόλο, λειτουργώντας ως υποδοχέας των συνομιλιών, χωρίς να είναι όμως βέβαιο αν διαθέτει πραγματικά μέσα πίεσης για ειρήνη. Το παρασκήνιο πυκνώνει, τα πρόσωπα κλειδιά είναι πολλά, αλλά ο ένας που λείπει ίσως αποδειχθεί και ο μοναδικός που μετρά: ο ίδιος ο Πούτιν.
Όλα δείχνουν πως η διπλωματία στην Κωνσταντινούπολη θα είναι περισσότερο σκηνικό παρά περιεχόμενο, εάν δεν προσέλθει ο Ρώσος πρόεδρος.
