Αναφέρω μερικά ονόματα. Κωνσταντίνος Δασκαλάκης. Ελευθερία Ζεγγίνη. Μανόλης Κέλλης. Έλλη Παπαεμμανουήλ. Ντέμης Χασάμπης…
Προφανώς ελάχιστοι τους γνωρίζετε. Τους γνωρίζουν όμως στο εξωτερικό. Κι όχι μόνο τους γνωρίζουν αλλά τους αναγνωρίζουν… Ο ένας καθηγητής της Επιστήμης των Υπολογιστών στο ΜΙΤ, τιμήθηκε με το βραβείο Rolf Nevanlinna, κορυφαία διάκριση της Διεθνούς Ενωσης Μαθηματικών. Η δεύτερη καθηγήτρια στο βρετανικό ινστιτούτο γενετικής Wellcome Trust Sanger, επικεφαλής ομάδας που ανακάλυψε νέα γονίδια που συνδέονται με την οστεοαρθρίτιδα. Ο τρίτος Καθηγητής της Επιστήμης των Υπολογιστών στο ΜΙΤ, η έρευνα του οποίου εστιάζει στην προσπάθεια καλύτερης κατανόησης του ανθρώπινου γονιδιώματος. Η τέταρτη επικεφαλής ερευνητικής ομάδας στο κέντρο καρκίνου Memorial Sloan Kettering Cancer Center, που ανακάλυψε το γονίδιο που προκαλεί την παιδική λευχαιμία. Ο πέμπτος Συνιδρυτής του εργαστηρίου τεχνητής νοημοσύνης DeepMind στο Λονδίνο, πρώην πρωταθλητής στο σκάκι και σχεδιαστής βιντεοπαιχνιδιών.
Θα μπορούσα να απαριθμήσω τουλάχιστο … 100 από τους αποφοίτους του Αριστοτελείου, του Μακεδονίας, του ΕΜΠ, των Ιωαννίνων και παντως ελληνικών πανεπιστημίων που διαπρέπουν (ευτυχώς) στο εξωτερικό (δυστυχώς). Τους μνημόνευσα με αφορμή τη συζήτηση περί της παραγωγικής ικανότητας της Τουρκίας σε στρατιωτικό εξοπλισμό (drones) και την ραθυμία έως και ανικανότητα των ελληνικών κυβερνήσεων διαχρονικά να εκμεταλλευτούν το έμψυχο δυναμικό της χώρας που υποχρεώνεται εκ των πραγμάτων να μεγαλουργεί όταν προσφέρονται ανθρώπινες συνθήκες έρευνας και εργασίας.
Η συνολική εικόνα δείχνει τον σταδιακό ξενιτεμό των πλέον επιδραστικών νέων επιστημόνων από τη βασική εκπαίδευση, στη μεταπτυχιακή, στη διδακτορική στην ερευνητική. Κανείς δεν απαγορεύει μια μετεκπαίδευση στο εξωτερικό, το θέμα είναι η δυνατότητα επιστροφής αυτών των ανθρώπων στην πατρίδα για να κερδίσειςως χώρα από την υπεραξία τους. Γιατί κανείς εξ αυτών (και άλλων αναρίθμητων) δεν εργάζεται στην Ελλάδα σήμερα. Τα σημαντικότερα κέντρα παγκοσμίως ξεδιαλέγουν άριστους από παντού. Π.χ., οι 172 καθηγητές του τμήματος Electrical Engineering and Computer Science του ΜΙΤ περιλαμβάνουν πέντε Ελληνες, αλλά και ερευνητές με καταγωγές που πρακτικά χαρτογραφούν τον πλανήτη. Η γερμανική κυβέρνηση κάθε χρόνο επισκέπτεται την ιατρική σχολή του ΑΠΘ αλιεύοντας τους 30 πρώτους αποφοίτους με τη μεγαλύτερη βαθμολογία, προτείνοντάς τους όχι μόνο ελκυστικό πακέτο αποδοχών αλλά και δυνατότητες ερευνητικού έργου.
Προφανώς, ζώντας στο μικρόκοσμό μας, όλα αυτα τα βλέπουμε … μακριά. Και τι μας ενδιαφέρει; Ποιός ασχολείται; Αν κάποιος εντρυφήσει λίγο μόνο σε μερικούς από τους τίτλους των Ελλήνων επιστημόνων που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, ίσως ανοίξει το βλέμμα του στο πιθανόν μέλλον μας. Στην παιδεία, στην Υγεία, στην οικονομία, στην ενέργεια, στο περιβάλλον, στην άμυνα κι εν τέλει στην ζωή μας. Αντ’ αυτών, στα ελληνικά πανεπιστήμια ανεχόμαστε τις κομματικές χαβούζες, συντηρώντας μια μουσειακού επιπέδου παιδεία στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα. Reverse brain drain είπατε; Προς το παρόν ας ασχοληθούμε με το σουλατσάρισμα των ΑΕΙ σε «βολικές» πόλεις της περιφέρειας και τις Ελάχιστες βάσης Εισαγωγής. Άλλωστε, το πρόβλημα είναι η «εξαγωγή» …
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ KARFITSA
