Ένας από τους πιο συχνούς τραυματισμούς στο γόνατο είναι η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου (ΠΧΣ). Ο τραυματισμός αυτός προκαλεί αστάθεια και προοδευτική φθορά της άρθρωσης. «Παρατηρείται πιο συχνά σε επαγγελματίες (πχ, χορευτές) και σε αθλήματα (πχ, ποδόσφαιρο, σκι, μπάσκετ, βόλεϊ) με έντονη καταπόνηση του γόνατος και αιφνίδια αλλαγή κατεύθυνσής του», αναφέρει ο κ. Αναστάσιος Δεληγεώργης, εξειδικευμένος ορθοπαιδικός χειρουργός ώμου, γόνατος & ισχίου, ειδικός αθλητίατρος.

Ο ειδικός αναφέρει ότι αρκετές μελέτες έχουν δείξει πως οι αθλήτριες εμφανίζουν υψηλότερο ποσοστό ρήξης πρόσθιου χιαστού συγκριτικά με τους αθλητές του ίδιου αγωνίσματος.

Έχουν προταθεί ως πιθανά αίτια ανατομικοί και εμβιομηχανικοί παράγοντες όπως η διαφορά στη φυσική κατάσταση, στη μυϊκή ισχύ και στον νευρομυϊκό έλεγχο, οι ανατομικές διαφορές που αφορούν τη λεκάνη, τη διαφορετική ευθυγράμμιση των κάτω άκρων και την αυξημένη χαλαρότητα των συνδέσμων καθώς και η επίδραση των οιστρογόνων στους συνδέσμους.

Σε σχέση με τον προστατευτικό νάρθηκα ο γιατρός αναφέρει: «Με το να φοράτε συνεχώς έναν προστατευτικό νάρθηκα γονάτου αλλά να μην ακολουθείτε ένα ειδικά σχεδιασμένο για το άθλημά σας προπονητικό πρόγραμμα, θα καταφέρετε μόνο να δημιουργήσετε εξάρτηση στο γόνατο από τον νάρθηκα και να το αποδυναμώσετε, αυξάνοντας τον κίνδυνο τραυματισμού του.

Η χρήση νάρθηκα γόνατος συνιστάται μόνο ύστερα από τραυματισμό ή μετεγχειρητικά». Η ενδυνάμωση του τετρακέφαλου μυός (πρόσθια επιφάνεια μηρού) είναι απαραίτητη, γιατί παίζει σημαντικό ρόλο στη σταθερότητα του ποδιού. Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος που έχει υποστεί ρήξη δεν μπορεί να επουλωθεί χωρίς χειρουργείο. Σε αντίθεση με άλλους συνδέσμους, έχει μικρή επουλωτική ή αναγεννητική ικανότητα.

Η «σωστή» θεραπευτική αντιμετώπιση, συντηρητική ή χειρουργική, είναι διαφορετική για τον κάθε ασθενή και εξαρτάται από τις μοναδικές ανάγκες του. Ο ορθοπαιδικός χειρουργός θα αποφασίσει για το είδος της θεραπείας. Ένας νέος αθλητής με συμπτώματα αστάθειας, προκειμένου να συνεχίσει να αθλείται, είναι πιθανότερο να χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση σε σχέση με κάποιον λιγότερο δραστήριο, συνήθως μέσης ηλικίας (δηλαδή >50-55 ετών) χωρίς ιδιαίτερη αστάθεια, που μπορεί να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες, ακολουθώντας συντηρητική αντιμετώπιση.

Η επέμβαση (συνδεσμοπλαστική) γίνεται με αρθροσκόπηση, χωρίς να ανοιχτεί η άρθρωση του γόνατος, μέσω οπών λίγων χιλιοστών. Η αρθροσκοπική τεχνική υπερέχει, διότι είναι ασφαλής, λιγότερο τραυματική, αναίμακτη και δεν απαιτεί νοσηλεία. Μετά το χειρουργείο ο ασθενής μπορεί να σηκωθεί και να εξέλθει από το νοσοκομείο την ίδια μέρα με άμεση κινητοποίηση του γόνατος.

Ο ρόλος των βλαστοκυττάρων

Τα βλαστοκύτταρα δεν μπορούν να «κολλήσουν» τον χιαστό που έχει υποστεί ρήξη. Στην περίπτωση, όμως, της αρθροσκοπικής αντιμετώπισης συνδυαστικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για καλύτερη και ταχύτερη επούλωση και ενσωμάτωση του μοσχεύματος. Η αποκατάσταση του χειρουργημένου πρόσθιου χιαστού συνδέσμου απαιτεί αρκετό χρόνο, ώστε το μόσχευμα να ενσωματωθεί (δηλαδή οστό και μόσχευμα να «δέσουν» βιολογικά), να επαναιματωθεί, διαδικασία που συνήθως διαρκεί αρκετούς μήνες. Η εφαρμογή ενός ειδικού προγράμματος φυσικοθεραπείας και ασκήσεων μυϊκής ενδυνάμωσης και ιδιοδεκτικότητας είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος της διαδικασίας επανόδου του ασθενούς στις δραστηριότητές του. Ο μέσος χρόνος που απαιτείται για την πλήρη αποκατάσταση και την επιστροφή σε έντονες αθλητικές δραστηριότητες και μάλιστα στο σημείο απόδοσης πριν από τον τραυματισμό, είναι περίπου έξι μήνες.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ POLITICAL