Η χειρουργική της σπονδυλικής στήλης με τη βοήθεια της ρομποτικής πλοήγησης είναι μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογία, η εφαρμογή της οποίας διευρύνεται συνεχώς, με το Θεραπευτήριο Metropolitan να αποτελεί το πλέον συστηματικό πεδίο εφαρμογής της στην Ελλάδα, καθώς μια κορυφαία ομάδα, που έχει παρακολουθήσει στις ΗΠΑ από τα πρώτα βήματά της, την εν λόγω ρομποτική τεχνολογία, έχει ήδη πραγματοποιήσει σημαντικό αριθμό επεμβάσεων σε ενήλικες και παιδιά με προβλήματα στη σπονδυλική στήλη με αυτήν.
«Συχνά, υπάρχουν ερωτήσεις σχετικά με το ρόλο του ρομπότ στο χειρουργείο και τους λόγους που η δημοτικότητα της ρομποτικής τεχνολογίας αυξάνεται ραγδαία τόσο ανάμεσα στους χειρουργούς όσο και στους ίδιους τους ασθενείς παγκοσμίως», αναφέρει ο δρ Μάριος Λυκίσσας, Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης, MD, PhD, Διευθυντής του Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης του Metropolitan Hospital και Επίκουρος Καθηγητής Ορθοπαιδικής.
Τι είναι η ρομποτική χειρουργική της σπονδυλικής στήλης και ποια τα οφέλη της για τους ασθενείς;
Το ρομπότ στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης είναι ένα εργαλείο που διευκολύνει τον χειρουργό να διαμορφώσει ένα σχέδιο πριν το χειρουργείο σε ένα εικονικό περιβάλλον βασισμένο στην ανατομία, στην ποιότητα των οστών και στην επιθυμητή διόρθωση της σπονδυλικής στήλης με τον ίδιο τρόπο που ένας πιλότος διαμορφώνει ένα σχέδιο πριν από την πτήση ανάλογα με τον καιρό, τη διαδρομή, το ωφέλιμο φορτίο και τα καύσιμα.
Το σχέδιο του χειρουργού στηρίζεται σε μια αξονική τομογραφία που γίνεται πριν ή κατά το χειρουργείο και φορτώνεται στον υπολογιστή του ρομπότ. Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, το ρομπότ διευκολύνει το σχέδιο επισημαίνοντας το σημείο εισαγωγής των εμφυτευμάτων.
Την επέμβαση την εκτελεί ο χειρουργός με το ρομπότ σε ρόλο βοηθού όπως ακριβώς βοηθιέται ο πιλότος ενός σύγχρονου αεροπλάνου από τον αυτόματο πιλότο. Έτσι, το ρομπότ βοηθά τον χειρουργό να είναι πιο αποτελεσματικός και ακριβής.
Η χρήση της ρομποτικής τεχνολογίας επηρεάζει τη διάρκεια του χειρουργείου;
Η χρήση της ρομποτικής τεχνολογίας στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης σαφώς και μειώνει τη διάρκεια του χειρουργείου, αλλά προσοχή: σε «συνεργασία» πάντα με τον χειρουργό. Το ρομπότ δεν κάνει έναν κακό χειρουργό καλό, κάνει έναν καλό χειρουργό πιο αποτελεσματικό, ακριβή και γρήγορο.
Σε ποιες χειρουργικές επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη μπορεί να εφαρμοσθεί με επιτυχία η ρομποτική τεχνολογία;
Η ρομποτική τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε επέμβαση κατά την οποία θα τοποθετηθούν εμφυτεύματα στη σπονδυλική στήλη. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε επέμβαση στην οποία πρόκειται να αφαιρεθεί ή να κοπεί τμήμα οστού από τη σπονδυλική στήλη.
Για ποιες παθήσεις της σπονδυλικής στήλης ενδείκνυται η βοήθεια του ρομπότ;
Το ρομποτικό σύστημα μπορεί να βοηθήσει σε πάρα πολλές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης. Κάποιες μεταξύ αυτών είναι οι ακόλουθες:
- Σπονδυλική στένωση
- Δισκοπάθεια
- Κατάγματα της σπονδυλικής στήλης
- Σκολίωση (ενηλίκων και παιδιών)
- Κύφωση (ενηλίκων και παιδιών)
- Σπονδυλολίσθηση
- Όγκοι της σπονδυλικής στήλης.
Μπορούν τα οστεοπορωτικά κατάγματα της σπονδυλικής στήλης να αντιμετωπιστούν με τη βοήθεια της ρομποτικής τεχνολογίας;
Όποια και αν είναι η αιτιολογία του κατάγματος, με τη βοήθεια του ρομποτικού συστήματος επιτυγχάνεται η διαδερμική και κατ’ αυτόν τον τρόπο, αναίμακτη σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης. Μάλιστα, η εταιρεία που δημιούργησε το ρομποτικό σύστημα διερευνά ήδη την επέκταση της χρήσης του συστήματος και σε κατάγματα του υπόλοιπου σκελετού.
Υπάρχουν επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη για τις οποίες οι ενδείξεις εφαρμογής της ρομποτικής τεχνολογίας είναι πιο ισχυρές; Και πώς επιλέγεται ένας ασθενής;
Υπάρχουν πολύπλοκες χειρουργικές επεμβάσεις όπως οι αναθεωρήσεις (δεύτερη, τρίτη επέμβαση, κ.ο.κ.), όπου η ανατομία μπορεί να έχει αλλάξει από την προηγούμενη χειρουργική επέμβαση, υπάρχουν και παθήσεις όπως η σκολίωση και η κύφωση. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις η τεχνολογία της ρομποτικής χειρουργικής της σπονδυλικής στήλης είναι πιο χρήσιμη, καθώς το ρομποτικό σύστημα σχεδιάστηκε ακριβώς για να βοηθήσει στην ιδιαίτερα απαιτητική τοποθέτηση των εμφυτευμάτων στις καταστάσεις αυτές.
Η τεχνολογία εξασφαλίζει ευκολία και ακρίβεια στην τοποθέτηση των εμφυτευμάτων και ταυτόχρονα μειώνει τις πιθανότητες πρόκλησης νευρολογικής βλάβης. Σε παραμορφώσεις όπως η σκολίωση και η κύφωση τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά.
«Το ποσοστό διόρθωσης της παραμόρφωσης στο Ειδικό Κέντρο Σκολίωσης του Metropolitan Hospital στο Νέο Φάληρο υπερβαίνει το 90% σε σχέση με τον αρχικό της βαθμό σκολίωσης, ενώ σε πολλούς ασθενείς έχει επιτευχθεί ποσοστό διόρθωσης 100%. Το ποσοστό αυτό που είναι πολύ υψηλό σε παγκόσμιο επίπεδο οφείλεται φυσικά στη χειρουργική ομάδα και στην τοποθέτηση των καταλληλότερων εμφυτευμάτων που επιτυγχάνεται με τη βοήθεια της ρομποτικής τεχνολογίας και της πλοήγησης», συμπληρώνει ο ιατρός.
Ποιος ο ρόλος του χειρουργού και ποιος του συστήματος στη ρομποτική χειρουργική της σπονδυλικής στήλης;
Είναι φυσικό όταν οι ασθενείς αλλά και ο υπόλοιπος κόσμος ακούνε ή διαβάζουν για «ρομποτική χειρουργική επέμβαση στη σπονδυλική στήλη» να υποθέτουν ότι το ρομπότ «παίζει τον κύριο ρόλο», πραγματοποιεί δηλαδή τη χειρουργική επέμβαση. Αυτό, φυσικά, είναι λάθος. Αυτός που πραγματοποιεί τη χειρουργική επέμβαση, αυτός ο οποίος εξασφαλίζει το ζητούμενο αποτέλεσμα είναι ο χειρουργός. Το ρομπότ είναι ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια του χειρουργού, που αυξάνει την ακρίβεια, την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της χειρουργικής επέμβασης.
Οφέλη και κίνδυνοι της ρομποτικής τεχνολογίας σε σχέση με τις συμβατικές τεχνικές;
Οφέλη από το ρομποτικό σύστημα σε σύγκριση με τις συμβατικές τεχνικές χειρουργικής της σπονδυλικής στήλης:
- Ελαχιστοποίηση της πιθανότητας νευρολογικής βλάβης
- Εξασφάλιση απόλυτης ακρίβειας στην τοποθέτηση των εμφυτευμάτων
- Εξασφάλιση της καλύτερης δυνατής διόρθωσης της παραμόρφωσης σε ασθενείς με σκολίωση
- Σημαντική μείωση του χειρουργικού χρόνου
- Σημαντική μείωση της απώλειας αίματος
- Σημαντική μείωση του χρόνου παραμονής στο νοσοκομείο
- Ελαχιστοποίηση της πιθανότητας μιας νέας παρόμοιας επέμβασης στο μέλλον.
Κίνδυνοι από το ρομποτικό σύστημα: η πιθανή δυσλειτουργία του ρομπότ σε άτομα με παχυσαρκία ή με σημαντική παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης, καθώς η λήψη της ακτινογραφίας ή/και της αξονικής τομογραφίας που είναι απαραίτητες για το ρομπότ, σε άτομα με παχυσαρκία ή σημαντική παραμόρφωση μπορεί να είναι δύσκολη.
Ποιο είναι το μέλλον της ρομποτικής τεχνολογίας στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης;
Τα πλεονεκτήματα της εφαρμογής ρομποτικής χειρουργικής σε σύγκριση με την εφαρμογή συμβατικών τεχνικών δείχνουν μια καθαρή υπεροχή της ρομποτικής τεχνολογίας τόσο σε σχέση με την ασφάλεια του ασθενούς, όσο και σε σχέση με την επίτευξη του ιδανικού αποτελέσματος για τον ίδιο τον ασθενή.
«Όσο διευρύνεται η κατανόηση αυτής της υπεροχής της ρομποτικής τεχνολογίας από τους χειρουργούς και επομένως η χρήση της υπέρ των ασθενών που χρειάζονται χειρουργική επέμβαση στη σπονδυλική τους στήλη, τόσο πιο σύντομα θα μπορούμε να μιλάμε όχι για το μέλλον αλλά για το παρόν της τεχνολογίας αυτής», καταλήγει ο δρ Λυκίσσας.
