ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ UNSPLASH

Η υπερπροστατευτικότητα των γονέων και οι συνέπειες στην προσωπική εξέλιξη των παιδιών.

Η υπερπροστατευτικότητα των γονέων αποτελεί ένα φαινόμενο που εμφανίζεται συχνά στην εποχή μας, με τις ρίζες της να εντοπίζονται κυρίως στην επιθυμία των γονέων να προστατεύσουν τα παιδιά τους από κάθε πιθανό κίνδυνο ή αποτυχία. Πρόκειται για μια συνθήκη η οποία χαρακτηρίζεται από την υπερβολική παρέμβαση των γονέων στη ζωή των παιδιών. Αυτή περιλαμβάνει την αποφυγή κάθε είδους απογοήτευσης, αποτυχίας ή δυσκολίας για το παιδί, με αποτέλεσμα να του στερείται η δυνατότητα να αντιμετωπίσει προκλήσεις και να αναπτύξει δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων.

Περιορισμός της δυνατότητας λήψης αποφάσεων

Όταν οι γονείς αποφασίζουν για κάθε πτυχή της ζωής του παιδιού, από το τι θα φορέσει μέχρι το πώς θα διαχειριστεί τις σχολικές του υποχρεώσεις, το παιδί χάνει την ευκαιρία να εξασκήσει την ικανότητα λήψης αποφάσεων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δυσκολεύεται να πάρει πρωτοβουλίες ή να αναλάβει ευθύνες στο μέλλον.

Έλλειψη δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων

Η επίλυση προβλημάτων είναι μια δεξιότητα που καλλιεργείται μέσα από την εμπειρία. Όταν οι γονείς «σώζουν» το παιδί τους από κάθε δυσκολία, στερούν τη δυνατότητα να μάθει από τα λάθη του, να αξιολογεί καταστάσεις και να βρίσκει λύσεις.

Μειωμένη αυτοπεποίθηση

Τα παιδιά που δεν έχουν την ευκαιρία να προσπαθήσουν μόνα τους νιώθουν συχνά ανασφάλεια για τις ικανότητές τους. Η συνεχής εξάρτηση από τους γονείς καλλιεργεί μεταξύ άλλων την αίσθηση ότι δεν μπορούν να τα καταφέρουν χωρίς εξωτερική βοήθεια.

Δυσκολία στη διαχείριση της αποτυχίας

Η αποτυχία είναι αναπόφευκτο μέρος της ζωής και πολύτιμο εργαλείο μάθησης. Τα παιδιά που προστατεύονται υπερβολικά συχνά πανικοβάλλονται μπροστά στην αποτυχία, καθώς δεν έχουν μάθει να την αντιμετωπίζουν ως ευκαιρία για εξέλιξη.

Αναβολή ωρίμανσης

Η ανεξαρτησία απαιτεί από τα παιδιά να αναλάβουν ευθύνες που αντιστοιχούν στην ηλικία τους. Όταν αυτό δεν συμβαίνει, παρατηρείται μια «αναβολή» στη συναισθηματική και κοινωνική τους ωρίμανση. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τη μετάβασή τους στην ενήλικη ζωή, δυσκολεύοντας τη διαχείριση σχέσεων ή επαγγελματικών υποχρεώσεων.

Εξάρτηση από εξωτερική υποστήριξη

Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε υπερπροστατευτικά περιβάλλοντα συχνά αναζητούν συνεχώς υποστήριξη από άλλους. Στο σχολικό περιβάλλον, αυτό μπορεί να εκδηλωθεί ως υπερβολική εξάρτηση από τους δασκάλους, γεγονός που εμποδίζει την ανάπτυξη της ανεξαρτησίας στη μάθηση.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;

Η αναγνώριση της υπερπροστατευτικότητας και η μετάβαση σε μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση είναι ζωτικής σημασίας. Ορισμένες πρακτικές:

• Δώστε χώρο για πρωτοβουλίες: Ενθαρρύνετε το παιδί να παίρνει αποφάσεις για απλά καθημερινά θέματα και υποστηρίξτε το να διαχειρίζεται τις συνέπειες των επιλογών του.
• Αποδεχθείτε την αποτυχία: Διδάξτε στο παιδί ότι η αποτυχία είναι φυσιολογική και μέρος της διαδικασίας μάθησης.
• Προσφέρετε υποστήριξη, όχι έλεγχο: Είστε εκεί για να βοηθήσετε όταν χρειάζεται, αλλά αφήστε το παιδί να προσπαθήσει πρώτα μόνο του.

Η υπερπροστατευτικότητα μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην ανάπτυξη της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας τους. Τα παιδιά χρειάζονται εμπειρίες, ακόμη και δύσκολες, για να αναπτύξουν τις δεξιότητες που θα τα κάνουν ικανά και αυτοδύναμα άτομα.